Hans Broek schrok toen hij ontdekte dat zijn voorvaderen betrokken waren bij de slavenhandel. In een monumentale serie schilderijen onderzocht hij zijn persoonlijk verleden en de Nederlandse koloniale geschiedenis.
In het Amsterdam Museum hangt een portret van de schutters van de handboogdoelen. Het schilderij van Cornelis van der Voort toont kapitein Adriaen Pietersz. Raep en zijn mannen. Raep was bestuurslid bij de admiraliteit en actief betrokken bij de slavenhandel. Zijn rijkdom als koopman is weerspiegeld in de dure kleding op het portret.
Raep is de derde van de links op de onderste rij
Hans Broek
De Nederlandse kunstschilder Hans Broek kwam er achter dat hij een directe afstammeling was van Raep. Het besef dat een voorvader betrokken was bij de slavenhandel en profiteerde van de slavernij was de start van een groot kunstproject over het Nederlandse slavernijverleden.
In 2018 reisde Broek naar de locaties die in de 17de eeuw een belangrijke rol speelden in de trans-Atlantische slavenhandel. Hij maakte een serie schilderijen over de sporen van de slavenhandel in Ghana, Senegal, Suriname en Curaçao. De confronterende werken tonen een zwarte bladzijde in de Nederlandse geschiedenis.
Hans Broek – Elmina & Power Structure
Ghana
In Ghana schilderde Broek de forten van waaruit tot slaaf gemaakte mensen naar Amerika werden getransporteerd. Het schilderij “Power Structure” toont de machtsverhouding op Cape Coast Castle. De kerk op dit fort is gebouwd bovenop de slavenkelder. Daar weer bovenuit toornt het appartement van gouverneur. Het schilderij laat zijn dat de handel boven alle ethische en religieuze regels ging.
Maar het is niet alleen de locatie die indruk maakt, vooral de sfeer op de doeken is beklemmend. Zwart domineert de schilderijen, als een donkere schaduw op het slavernijverleden. Het monumentale formaat van de schilderijen zorgt dat je niet meer kan wegkijken van de Nederlandse geschiedenis.
Persoonlijk
Hans Broek maakt zijn persoonlijke geschiedenis onderdeel van het werk. Het 8,5 meter brede drieluik “Ancestor with slave dungeons” toont Adriaen Pietersz. Raep tussen twee slavenkelders. Raep was mede-verantwoordelijke voor de vreselijke omstandigheden waarin mensen in deze kelders moesten leven.
Komend jaar herdenkt Nederland dat in 1863 de slavernij werd afschaft. Omdat de tot slaaf gemaakte mensen nog 10 jaar langer verplicht op de plantages moesten blijven werken, is het in 2023 precies 150 jaar geleden dat de mensen echt vrij waren. Broek’s familieverhaal maakt je bewust van de erfenis van het slavernijverleden. Zijn schilderijen roepen onbewust de vraag op: Wat was de rol van jouw eigen voorouders in de koloniale tijd?
Meer over het werk van Hans Broek vindt op zijn website en bij galerie ROOF-A.
KunstVensters dankt Hans Broek voor zijn medewerking aan dit artikel.
Hedendaagse Kunstenaars
Marina Abramovic – El Anatsui – Georg Baselitz – Christian Boltanski – Mark Bradford – Hans Broek – Judy Chicago – Christo – Tacita Dean – Rineke Dijkstra – Olafur Eliasson – Shepard Fairey – Guerilla Girls – Antony Gormley – Philip Guston – Zhang Huan – On Kawara – Natasja Kensmil – William Kentridge – Anselm Kiefer – Edward Kienholz – Jeff Koons – Yayoi Kusama – Kerry James Marshall – Yasuma Morimura – Otobong Nkanga – Chris Ofili – Claes Oldenburg – Trevor Paglen – Marcel Pinas – Neo Rauch – Robert Rauschenberg – Gerhard Richter – Jenny Saville – Richard Serra – Yinka Shonibare – Elias Sime – Robert Smithson – Luc Tuymans – Bill Viola – Kara Walker – Isabella Werkhoven – Kehinde Wiley – Yin Xiuzhen
