Leonardo da Vinci en Michelangelo Buonarotti waren 14 jaar toen ze naar Florence kwamen. Ze zochten een goed atelier om te leren schilderen en beeldhouwen. Waar vonden ze onderdak? Wie waren de leermeesters van Leonardo en Michelangelo? En werd hun talent al vroeg herkend?
In de 15e eeuw was Florence onder leiding van de Medici familie het meest belangrijke financiële centrum van Italië. Kunstenaars profiteerden hiervan omdat er veel opdrachten beschikbaar waren in de stad. Florence werd een belangrijk opleidingscentrum voor kunstenaars in heel Italië, zeker door het succes en de faam van Florentijnse meesters als Masaccio en Giotto. Zo kwamen op jonge leeftijd ook Leonardo en Michelangelo naar Florence om leermeesters te zoeken.
Het atelier van Verrocchio
Leonardo da Vinci was 14 jaar toen hij naar Florence trok en als garzero (studio hulpje) werd aangenomen door Andrea del Verrocchio. De studio van Verrocchio stond bekend om zijn vooruitstrevende stijl, in zowel schilderkunst als beeldhouwkunst. Zijn bekendste beeldhouwwerken zijn de David en het ruiterstandbeeld van Bartolomeo Colleoni.
Verrocchio was een populaire leermeester. Naast Leonardo da Vinci werkte ook Lorenzo di Credi en Pietro Perugino in het atelier van Verrocchio. De schilders werkten vaak samen aan een doek en daardoor is het tegenwoordig moeilijk om werken goed toe te schrijven. Vooral van een reeks werken van Maria met Jezus als baby is nauwelijks te achterhalen of Verrocchio, da Vinci of di Credi de belangrijkste schilders waren.
In het atelier van Verrocchio groeide Leonardo da Vinci uit tot een volwassen schilder. Volgens biograaf Vasari, werkte hij samen met zijn meester eens aan schilderij van de Doop van Jezus. Da Vinci schilderde het landschap op de achtergrond en de linker engel. Volgens de overlevering was Verrocchio zo onder de indruk van het werk van Da Vinci, dat hij besloot nooit meer een kwast aan te raken. Da Vinci was beter geworden dan zijn meester.
Mogelijk werkte ook Sandro Botticelli korte tijd als leerling in het atelier van Verrocchio, maar zeker is dat hij het grootse deel van zijn opleiding kreeg bij broeder Francesco Lippi. De stijl van Lippi was traditioneler en minder gewaagd dan Verrocchio en dit is een groot deel van het oeuvre van Botticelli terug te zien. Botticelli groeide uit tot een veel gevraagd schilder van Madonna met Kind. Zijn zachte kaaklijnen en lieflijke gezichtjes van Maria zijn uiterst herkenbaar. Ook maakte hij in deze tijd veel portretten.
Pas na een korte tijd in Rome werd Botticelli’s stijl gedurfder en maakte hij grootse mythologische en religieuze afbeeldingen waarvan de Geboorte van Venus en de Primavera de meest beroemde zijn. Zijn composities waren nu minder stijf en de personages waren dynamischer, lijken meer in beweging.
Sixtijnse kapel
Sandro Botticelli werd samen zeven andere Florentijnse kunstenaars in 1481 naar Rome gehaald door de paus. Samen werkten ze aan 12 frescos voor de versiering van de Sixtijnse kapel. Ze schilderden 6 taferelen uit het leven van Jezus en 6 verhalen uit het leven van Mozes. Onder de kunstenaars zaten Piero di Cosimo en Pietro Perugino, die eveneens was opgeleid door Verrocchio en later de leermeester van Rafael werd.
Ook Domenico Ghirlandaio werkte mee aan de frescos in de Sixtijnse kapel. Ghirlandaio was gespecialiseerd in het maken van frescos en de voornamelijkste concurrent van Verrocchio in Florence. Ghirlandaio had naam gemaakt door de frescos die hij maakte voor de Ognissanti kerk en voor de Sassetti kapel.
Het atelier van Ghirlandaio
Om de vele frescos voor kerken en kapellen te kunnen maken had Domenico Ghirlandaio een aanzienlijk atelier, waar veel assistenten en leerlingen werkten. De jonge Michelangelo Buonarotti kwam op 13 jarige leeftijd als leerling bij Ghirlandaio. Helaas is tegenwoordig niet meer te achterhalen aan welke frescos Michelangelo heeft meegewerkt, maar zeker is dat hij indruk maakte. Toen opdrachtgever Lorenzo di Medici aan Ghirlandaio om zijn twee beste leerlingen vroeg, noemde hij Michelangelo.
Een jaar later ging hij daarom studeren aan de humanistische academie van de Medici familie. Michelangelo zou zijn hele leven voor de Medici’s blijven werken in Florence en later in Rome, waar de familie ook pausen zou leveren.
De generatie kunstschilders van Andrea del Verrocchio, Domenico Ghirlandaio en Piero di Cosimo is tegenwoordig minder beroemd dan hun voorgangers en hun illustere leerlingen. Toch hebben deze leermeesters van Michelangelo en Leonardo een aantal geweldige kunstwerken afgeleverd en een belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van de Florentijnse schilderkunst. Hun werken zijn te zien in het Uffizi museum in Florence, maar schitteren vooral in de vele kerken en kapellen van Florence zoals de Ognissanti, de Santa Maria Novella en de Santa Trinita.
