In the Black Fantastic viert zwarte cultuur

Plezier, verwondering en expressie zijn de ingrediënten voor “In the black fantastic”. Zwarte kunstenaars vieren de verbeeldingskracht en tonen de rijkdom van de zwarte cultuur. Vandaag opent de spektakeltentoonstelling in de Kunsthal.
De afgelopen jaren domineren zware onderwerpen als racisme en kolonialisme de tentoonstellingen met zwarte kunstenaars. “In the black fantastic” kiest een vrolijke aanpak. De kunstenaars vieren zwarte mythes en folklore en fantaseren over de toekomst. Natuurlijk is de geschiedenis niet vergeten, maar het gevoel van positieve veranderingen overheerst.


Ellen Gallagher – Ecstatic Draught of Fishes, 2021 Courtesy the artist and Hauser & Wirth. Photo: Tony Nathan, © Ellen Gallagher
Afrofuturisme
Veel kunstwerken in de tentoonstelling zijn verwant een het Afrofuturisme. Deze stroming combineert sciencefiction, folklore en fantasie om de geschiedenis de Afrikaanse diaspora te onderzoeken. In de kunstwerken staan de ervaringen van Afrikaanse afstammelingen centraal.
De werken van Lina Iris Viktor gaan over de geschiedenis en volksverhalen van Liberia, een land gesticht door zwarte tot slaaf gemaakte Amerikanen. Ze toont sterke vrouwen gemaakt met Afrikaanse weeftechnieken. Ook Ellen Gallagher bouwt voort op het slavernijverleden. Ze toont een onderwaterwereld waarin overboord gegooide zwangere vrouwen verder leven. Het zijn zware onderwerpen, op een fantasierijke wijze verbeeld.


Nick Cave – Soundsuit, 2014, Courtesy of the artist and Jack Shainman Gallery, New York. Mandrake Hotel Collection.
© Nick Cave
Hew Locke – Ambassador 1, 2021 Photo: Anna Arca, © Hew Locke
Racisme
Geheel zorgeloos is de tentoonstelling zeker niet. Nick Cave maakte een reeks ‘soundsuits’ als reactie op gewelddaden in de Verenigde Staten. De felgekleurde pakken vallen op, maar maken je tegelijk ongezien. De huidskleur van de drager is immers onzichtbaar. “Soundsuit 9:29” verwijst naar de dood van George Floyd door politiegeweld. De agent zat 9 minuten en 29 seconden op zijn hoofd.
In de video “Prince McVeigh and the Turner Blasphemies” van Kara Walker (eerder te zien in Museum De Pont) staat de racistische geschiedenis van Amerika centraal. De film toont de uitwassen van een geschiedenis vol slavernij, geweld en racisme in silhouetten.

Kara Walker – Prince McVeigh and the Turner Blasphemies, 2021, Video, 12:06 minutes
Courtesy of Sikkema Jenkins & Co., New York; Sprüth Magers, Berlin, © Kara Walker
Zwarte cultuur
In het voorjaar was de tentoonstelling te zien in de Hayward Gallery in Londen. De bezoekers waren in Londen misschien wel het grootste feest. De museumzalen stroomden vol met kinderen en mensen van kleur. Zelden heb ik zo’n divers publiek gezien in een museum.
“In the Black Fantastic” is een feelgood tentoonstelling die moeilijke onderwerpen behapbaar maakt. In een spetterende viering van kleur en zwarte cultuur loop je continu met een lach op je gezicht. De kwaliteit en het plezier van de werken tonen hoe jammer het is dat Westerse musea nog steeds gedomineerd worden door witte mannelijke kunstenaars. Er is nog zoveel te ontdekken!
