Lachen, Nadenken, Beleven: Drie Manieren om te kijken naar Bruce Nauman
Het Stedelijk Museum toont een groot overzicht van het werk van Bruce Nauman. De ontregelende kunstwerken van Nauman brengen de bezoeker steeds in absurde situaties. Hoe kan je zijn werk het best ondergaan?
Heupwiegend loopt Nauman over een witte lijn door zijn studio. Een camera legt het gekke tafereel vast. Nauman onderzoekt de grenzen van de kunst. Performance, videokunst, installaties, beelden, neonwerken, de afwisseling in het oeuvre van Nauman is groot. //Vensters ging op zoek naar drie manieren om de werken het best te ervaren!
Benadering 1: Lachen
Sommige werken van Nauman zorgen meteen voor een lach op het gezicht. Een blok beton dat met een draadje is aangesloten op een stopcontact, blijkt een cassettespeler waarop een bandje met een schreeuw wordt afgespeeld. Het geheel is in het midden van een betonblok gegoten en dus is van de schreeuw werkelijk niets te horen. Zou het bandje nog spelen?
Onverwacht is ook een galgje-spel in neonlicht. In het kinderspel moet je steeds een letter van een woord raden en levert ieder fout antwoord een stuk van de galg op. Maar de verhangen man van Nauman krijgt na zijn dood een grote erectie. De tegenstelling van de erotische verwijzing en het kinderspel is komisch.
Benadering 2: Nadenken
Toch is het te gemakkelijk om je bij Nauman overal met een lach vanaf te maken. In ‘Good Boy/Bad Boy’ geven acteurs Tucker Smallwood en Joan Lancaster als nieuwslezers op twee schermen een oordeel over de mens. Hun verhaal wordt steeds intenser en emotioneler. Doordat de twee schermen niet gesynchroniseerd zijn, ontstaat een gek contrast. De twee lijken totaal in hun eigen wereld en luisteren niet. Oordelen we zonder überhaupt naar elkaar te luisteren?
Het werk van Nauman is na vijftig jaar nog steeds actueel. Simpele werken als een neonlicht dat afwisselend EAT and DEATH toont, zetten je aan het denken over de bioindustrie. Een installatie waarin afgietsels van dieren ronddraaien een groot rad vraagt aandacht voor dierenleed.
Benadering 3: Beleven
Veel kunstwerken van Bruce Nauman moet je zelf beleven. In een speelse installatie met twee monitors afgescheiden door een wand, moet je ontdekken of en hoe je als bezoeker gefilmd wordt. Big brother is watching you. En zo is het iedere zaal een nieuwe verrassing wat Bruce Nauman van je wil.
‘Clown Torture’ is een installatie waarin een clown op zes schermen schreeuwt, springt en pijnlijk lacht. De clown wordt mishandeld, maar je ziet niet wat er echt met hem gebeurd, alleen zijn reactie. Het Stedelijk daagt je uit om alleen te kijken of alleen te luisteren en te zien hoe dat je ervaring verandert. Vooral het geschreeuw gaat door merg en been. Wie wordt hier mishandeld, de clown of het publiek?
Bruce Nauman laat het publiek in verwarring achter. Wat heb je nou gezien? Een komisch schouwspel? Een actueel statement? Of een ontdekkingstocht van de mogelijkheden binnen de kunst? Bruce Nauman is een beetje van alles en het is aan de bezoeker om met een eigen benadering betekenis te geven aan het werk.
