Ferdi Tajiri: Flowerpower-kunst van pluche

In de jaren 60 maakte Ferdi Tajiri een reeks Hortisculpturen. De felgekleurde werken vol erotische verwijzingen belichamen de flowerpower. Knuffelt u mee met haar kunstwerken?

Vrijheid was het kernwoord in het leven en werk van Ferdi Tajiri. Ze verliet haar verloofde in Londen en reisde door Europa dankzij geld gewonnen in het casino. In het atelier van de beroemde Franse beeldhouwer Ossip Zadkine leerde lassen, maar ook hier was ze snel weer weg.

Ze trouwde uiteindelijk met de Amerikaans-Japanse kunstenaar Shinkichi Tajiri. Ferdi leefde de idealen van de flowerpower met werken vol verwijzingen naar seks en drugs. Shinkichi filmde haar terwijl ze marihuana gebruikt en won met de film een prijs op het filmfestival van Cannes.

Hortisculpturen

Na een reis naar Mexico in 1965 begon Ferdi sculpturen te maken van textiel in felle kleuren. Het is alsof je in een psychedelische trip terecht bent gekomen. De pluche sculpturen hebben de vormen van fallussen en schedes. Ferdi wilde een zachte wereld maken waarin je kon liggen op, onder en tussen de beelden. Maar helaas is dit in de musea niet meer toegestaan.

De Hortisculpturen bevatten steevast verwijzingen naar seksualiteit. De werken hebben titels als ‘penis vulgaria’, ‘wombtomb’ en ‘clementine’s dream’. Toch zijn de manshoge beelden geen letterlijke geslachtsdelen maar eerder exotische bloemen en insecten. Het zachte kleurrijke materiaal geeft de penisbloemen en vulvavlinders iets speels.

Vroeg overlijden

In de jaren 60 kochtten Ferdi en Shinkichi Tajiri samen een kasteel in Baarlo waar ze leefden en werkten. Hier verdronk ze in 1969 in haar badkuip. Het ongeluk zorgde voor een vroegtijdig einde van haar kunstenaarsloopbaan, die dankzij de hortisculpturen net een hoogtepunt beleefde.

Haar plotselinge dood maakte veel indruk. Shinkichi Tajiri maakte een boek met herinneringen met bevriende kunstenaars en prominenten, zoals Karel Appel, Ed van der Elksen, Hugo Camps en Lucebert. Het laat zien hoe geliefd en bekend Ferdi was binnen de kunstwereld.

Textiel

Hoewel Ferdi door haar vroege overlijden maar een klein oeuvre heeft achtergelaten, is haar invloed op de kunstontwikkeling geweest is. Textiel werd lange tijd gezien als materiaal voor hobbyprojecten als brei- en borduurwerk. Op kunstacademies werd geen lesgegeven in textielbewerking.

Met haar Hortisculpturen sluit Ferdi aan bij een trend van textielkunst in de jaren 60. Ook Anni Albers en Yayoi Kusama werkten in deze tijd met textiel en hadden hiermee internationaal succes. Sindsdien is textiel steeds verder ontwikkeld tot volwassen kunstvorm.