Indringend zijn de beelden van Alberto Giacometti en Lynn Chadwick. Twee kunstenaars die beelden maakten om de Tweede Wereldoorlog te verwerken. Een Zwitser en een Engelsman, twee generaties met geheel eigen stijl, tonen hetzelfde: het lijden van de mens. De tentoonstelling van Giacometti en Chadwick in Museum de Fundatie is de must-see van dit najaar!

De mens had zich van zijn slechtst kant laten zien in de Tweede Wereldoorlog: vernietigingskampen, kernbommen en miljoenen doden. Zelfs na de val van Hitler bleef de angst. De Amerikanen en Russen stonden immers recht tegenover elkaar. Zou de mens zichzelf vernietigen in de Koude Oorlog? In deze harde tijd was er geen ruimte voor schoonheid of ideaalbeelden.

Giacometti en Chadwick

Alberto Giacometti had voor de oorlog naam gemaakt als surrealistische beeldhouwer in het bruisende Parijs. Maar na de verwoesting van de oorlog kon hij niet verder als surrealist. De nieuwe tijd vroeg om rauw realisme. Giacometti’s naoorlogse beelden tonen dunne kwetsbare mensen, die uitgemergeld door de harde wereld toch fier overeind staan. Het geeft de ranke beelden kracht.

Lynn Chadwick had geen kunstenaar willen worden, maar knutselde figuren in elkaar voor beursstands en rolde zo de kunstwereld binnen. De beelden van Chadwick hebben iets mechanisch. Chadwick bouwt een skelet bestaande uit ijzeren staven en vult de holtes later op met cement, klei of stukken metaal. De beelden van Chadwick harnassen zich tegen de toekomst die komen gaat. Ieder beeld als symbool voor de massa, onpersoonlijk door abstracte hoofden als driehoeken en kubussen.

Biënnale van Venetië

De eerste confrontatie tussen Giacometti en Chadwick vond plaats tijdens de Biennale van Venetië in 1956. Giacometti was met zijn succesvolle carrière de gedoodverfde favoriet voor de prijs voor beeldhouwkunst. Onverwacht was het Chadwick die er met de prijs vandoor ging (Giacometti won alsnog in 1962).

Nu -ruim vijftig jaar later- is er een nieuwe confrontatie tussen Giacometti en Chadwick in Zwolle. Een uitgemergelde hond van Giacometti wordt getoond naast een puntige keffer van Chadwick. Een hoekig hoofd van Chadwick naast een uitgerekte nek van Giacometti. Beide ruw, beide brons, maar toch totaal verschillend. Als je denkt aan de Tweede Wereldoorlog, dan maakt Giacometti de uitgehongerde slachtoffers en Chadwick de machteloze soldaten.

Museum de Fundatie

Museum de Fundatie heeft een geweldige collectie met beelden van Giacometti en Chadwick naar ons land weten te halen. Ik zag de afgelopen jaren meerdere grote tentoonstellingen over Giacometti, maar Giacometti-Chadwick is degene die ik ga herinneren. Vooral de prettige open wijze van presenteren is een feest voor het oog. Beelden krijgen de ruimte. Vrijwel alle beelden staan vrij zodat je ook de zijkant en achterkant kan bekijken. Het ensemble van 8 beelden uit de serie ‘Vrouw uit Venetië’ is ronduit spectaculair.

Giacometti en Chadwick is een gelukkig huwelijk, waarin beide partners ook los van elkaar te kans krijgen om te schitteren. Beelden worden alleen gecombineerd als dit een toegevoegde waarde heeft en dus zijn er ook genoeg zalen waar Giacometti en Chadwick los van elkaar getoond worden. Het voorkomt matige vergelijkingen en geeft een prettige afwisseling.

De confrontatie met het mensbeeld van Giacometti en Chadwick voelt kwetsbaar, maar geeft ook kracht. Wat er morgen ook gebeuren zal. Een bezoek aan deze must-see tentoonstelling in Museum de Fundatie zorgt dat je er klaar voor bent!