Puzzelen met Kate en Christoffel Bisschop

Roem is ongrijpbaar. Sommige kunstenaars worden pas ver na hun dood beroemd. Andere kunstenaars zijn geliefd tijdens hun leven, maar raken daarna in de vergetelheid. Het Friese kunstenaarsechtpaar Kate en Christoffel Bisschop vallen in de tweede categorie. Maar dankzij een boek en een tentoonstelling staan ze deze zomer weer even in de schijnwerpers!

Christoffel Bisschop kwam uit een rijke Friese familie en was voorbestemd voor een loopbaan in de metaalhandel. Maar na de dood van zijn vader kon hij dankzij de erfenis in de leer tot kunstschilder. Na een tijd in Delft en Den Haag trok hij naar Parijs waar hij leerling werd van Charles Gleyre, de leermeester van Monet en Renoir.

Hindeloopen

Na zijn tijd in Parijs keerde hij Bisschop terug naar Nederland, waar hij veel succes had met schilderijen van vrouwen in klederdracht. Hij spendeerde maanden in Hindeloopen, waar hij de interieurs en kleding naschilderde. Ook kocht hij traditionele voorwerpen, die hij meenam naar zijn atelier in Den Haag. De lessenaar, de spiegel met zwarte rand en de schaatsen komen daarom in meerdere schilderijen terug.

In Den Haag ontmoette hij Kate Swift, een vrouwelijke kunstenaar uit Engeland. Kate was naar Nederland gekomen om in het Mauritshuis Rembrandt en Vermeer te bestuderen. Christoffel en Kate werden verliefd en trouwden in 1869.

Probleemschilderijen

In de tijd dat hij Kate Swift leerde kennen, begon Christoffel Bisschop schilderijen te maken die in Engeland bekend staan als ‘problem pictures’. Het zijn verhalende schilderijen van vaak huiselijke taferelen. Alle details op het doek geven aanwijzingen over wat er gebeurd is.

Neem bijvoorbeeld Bisschop’s schilderij “Alleen thuis”. We zien een vrouw in klederdracht uit Hindeloopen door het raam kijken. Het schip op de kast verraadt dat haar man op zee is. Voorlopig kan hij niet terugkomen, want het water is bevroren zo blijk uit de schaatsen op voorgrond en het sneeuwlandschap.

Ook Kate Bisschop-Swift schilderde “problem pictures”. Haar schilderij van een huilende vrouw gaat over een overleden kunstschilder. Ze draagt immers zwarte rouwkleding en op voorgrond staat een schildersezel. Hij laat een jong kind achter, eveneens in rouwkleding.

Puzzelen

Sommige “problem pictures” houden nog wat te raden over. In het schilderij “Sulking” zien we een echtpaar dat ruzie heeft. Ze staan met de rug naar elkaar toe. Maar wat is de oorzaak van de ruzie? De Bijbel op de voorgrond zou een verwijzing kunnen zijn naar de 10 geboden. Misschien overspel? We weten het niet zeker.

Na hun dood raakten Kate en Christoffel Bisschop in de vergetelheid. Maar een schitterend boek van uitgeverij Waanders en een tentoonstelling in het Fries Museum zet hun werk weer in de spotlight. Tijd voor een hernieuwde kennismaking!

Kate en Christoffel Bisschop – Verlangen naar vroeger