Vandaag is het de naamdag van Joachim en Anna, de ouders van de heilige maagd Maria en dus de opa en oma van Jezus. Anna werd op hoge leeftijd zwanger van Maria dankzij ingrijpen van God. Deze ‘onbevlekte ontvangenis’ is een belangrijke gebeurtenis in het katholieke geloof.
Volgens de katholieke traditie is Maria op de wereld gekomen zonder de erfzonde. Ze werd ontvangen in de schoot van haar moeder Anna. Deze onbevlekte ontvangenis zorgt ervoor dat Jezus uit de meest zuivere ziel ter wereld kwam. Dit dogma uit de katholieke kerk is in de kunst vaak verbeeld aan de hand van het verhaal van Joachim en Anna.

De Ontmoeting bij de Gouden Poort
Joachim en Anna hadden een grote kinderwens, maar waren hun hele leven kinderloos gebleven. Toen Joachim op hoge leeftijd een dag een offer wilde brengen bij de tempel, werd hij weggehoond door zijn dorpsgenoten. Joachim voelde zich gestraft door God en trok alleen de woestijn in om tot God te komen. Na 40 dagen, werd Joachim door een engel bezocht. ‘Je vrouw is in verwachting’. Hij keerde meteen terug naar de stad en ontmoette zijn vrouw Anna bij de Gouden Poort in Jeruzalem. Anna zou het leven schenken aan een dochter, die zij Maria noemen.

De Gouden Poort staat in Jeruzalem, al is de huidige poort uit de 6e eeuw. De stadspoort is tegenwoordig afgesloten nadat een Ottomaanse sultan rond 1500 besloot dat de stad zo beter te verdedigen was. De poort speelt ook in andere Bijbelverhalen een rol. Zo wordt de Gouden Poort ook vaak genoemd als de plek waar Jezus Jeruzalem binnenkwam met Palmpasen.
Evangelie van Jakobus
Het verhaal van Joachim en Anna staat beschreven in het evangelie van Jakobus. De auteur van dit evangelie identificeert zichzelf als Jakobus de Mindere, mogelijk de broer van Jezus. Maar waarschijnlijk werd deze tekst pas geschreven in de 2e eeuw na Christus, daarom is dit evangelie ook niet opgenomen in het Nieuwe Testament. Toch is het evangelie van Jakobus een veel gelezen tekst, omdat de geboorte van Maria niet in de Bijbel beschreven is. Sterker nog Anna en Joachim worden in de hele bijbel niet genoemd!
Sint Anna te Drieën
Toch werd Anna in de 15e eeuw één van de meest populaire heiligen. Juist doordat Maria in de schoot van Anna geboren werd zonder erfzonde, werd Anna een bijzondere plek gegeven. In de Renaissance kunst is dit terug te zien de populaire afbeelding van Anna met Maria en Jezus. Dit tafereel wordt ‘de aardse drie-eenheid’ genoemd of Sint Anna te Drieën. Joachim wordt in deze schilderijen vaak vergeten. Doordat God degene was die Anna zwanger maakte, speelt hij slechts in bijrol in de hele geschiedenis.
Leuke vraag over de opa & oma.
Een vraag die je niet zo vaak hoort.
Mooi beschreven ook.
Goed geschreven. Ik ken de fresco zie hierna wel, maar de precieze kwestie van de onbevlekte ontvangenis van ook Maria zelf kende ik niet. Dankjewel. Een aanvulling. ‘Joachim wordt weggestuurd uit de tempel’ van Ghirlandaio heet voor zover ik weet ‘De offergave van Joachim in de tempel geweigerd’. Dit fresco is onderdeel van een serie over het leven van Maria en hangt in de Tornabuoni kapel van de Santa Maria Novella in Florence (gemaakt omstreeks 1486 – 1490).