Voor de geboorte van haar zoon Charles maakte Sonia Delaunay een lappendekentje. Het kleurrijke dekentje is één van de vroegste abstracte kunstwerken. Het inspireerde Sonia en haar man Robert bij het maken van abstracte schilderijen.
Sonia Delaunay werd in 1885 geboren als Sarah Stern in het dorpje Gradizjsk in het huidige Oekraïne. Op jonge leeftijd werd ze geadopteerd door haar oom Henri Terk en ging ze Sonia Terk heten. Om haar kunstenaarsambities verder te ontwikkelen vertrok ze in 1905 naar Parijs, waar ze in aanraking kwam het met het fauvisme. Haar vroege werken lijken daarom in de stijl van Henri Matisse.
Robert Delaunay
In Parijs trouwde Sonia Terk met de Duitse kunsthandelaar Wilhelm Uhde. Het was geen huwelijk uit liefde. Uhde was homoseksueel en zocht een dekmantel en Sonia kreeg zo toegang tot haar bruidsschat. Het geld gaf haar de vrijheid om haar loopbaan verder te ontwikkelen. Bovendien bracht Uhde haar in contact met handelaren en verzamelaars in de kunstwereld.
Begin 1909 leerde Sonia Terk kunstenaar Robert Delaunay kennen in de Uhde’s galerie in Parijs. Daarna ging alles heel snel. Ze scheidde van Uhde en trouwde met Robert op 15 november 1910. Charles, hun zoon, werd twee maanden later geboren op 18 januari 1911.
Voor het wiegje van Charles maakte ze een lappendekentje. Het dekentje vormde een belangrijk keerpunt in de schilderijen van Robert en Sonia. De kleurrijke en geometrische vormen waren gebaseerd op Oekraïens textiel uit haar jeugd. Het dekentje inspireerde haar om abstracte schilderijen te gaan maken.
Robert Delaunay – Fenêtre, 1912
Sonia Delaunay – Contrastes simultanées, 1912
Orphisme
Sonia en Robert Delaunay ontwikkelden zo een nieuwe kunststroming die door dichter en kunstcriticus Guillaume Apollinaire orphisme werd genoemd. Het orphisme combineert de geometrie van het kubisme met de felle kleuren van het fauvisme. Op de vroegste kubisme tentoonstellingen kregen de werken zelfs meer aandacht dan de sombere werken van Picasso en Braque.
Hoewel het orphisme een belangrijke stap is naar abstractie zijn op de vroegste schilderijen van de Delaunay’s nog steeds objecten herkenbaar. Zo schildert Robert Delaunay veel stadsgezichten van Parijs, waarin de Eiffeltoren een hoofdrol speelt. Juist de geometrische vormen van het bouwwerken leenden zich perfect voor de ideeën van het orphisme.
Toegepaste kunst
Sonia Delaunay gebruikte de nieuwe kleurentaal ook voor het maken van kleding. Ze combineerde complementaire kleuren en geometrische vormen bij het maken van jurken en badpakken. Haar textiel is een voorloper van de Bauhaus-ideologie, waarin kunst en toegepaste kunst samenkwamen.
Delaunay maakte ook sieraden die tegenwoordig tot haar meest gewaardeerde werken behoren. Dezelfde kleurvlakken uit haar schilderijen komen in de kettingen en broches terug. De kenmerkende stijl van Delaunay vond zo zijn weg van lappendekentje tot sieraad.
0 reacties op “Sonia Delaunay ontdekte abstractie in de wieg”