Wie waren de vrouwen van Picasso?

Op 14 jarige leeftijd nam Picasso’s vader hem mee naar het bordeel. Deze eerste seksuele ervaring was het begin van een leven vol vrouwen. Picasso trouwde twee keer, maar had tegelijk talloze affaires. Picasso’s schilderijen vertellen het verhaal van zijn liefdesleven.

In het boek ‘Picasso, mijn grootvader’ beschrijft Marina Picasso hoe ze geleden heeft onder Picasso’s egoïstische levensstijl. Marina, kleindochter van Pablo Picasso, ervaarde op jonge leeftijd hoe Picasso zijn eerste gezin verwaarloosde. Haar vader Paulo raakte aan de drank en zelf bouwde ze nooit een band op met Picasso.

Pablo Picasso had kinderen bij drie verschillende vrouwen, maar spendeerde het laatste deel van zijn vooral met zijn laatste vrouw Jacqueline Roque. Vanaf zijn eerste vriendin Fernande Olivier hing Picasso’s leven aan elkaar van kortdurende relaties, die onherroepelijk eindigden als hij verliefd werd op een ander. Zijn kinderen en kleinkinderen uit eerdere relaties bleven achter.

Olga Khokhlova & Marie Thérèse Walter

In 1917 kreeg Picasso de opdracht om decors te ontwerpen voor de Ballets Russes. In dit Russische balletgezelschap ontmoette hij Olga Khokhlova. Ze trouwden een jaar later en kregen een zoon, Paulo. Olga gaf haar carrière op om met Picasso mee te reizen tussen Barcelona en Parijs, maar toch ging hun relatie in de jaren 20 snel achteruit.

In 1927 begon Picasso een affaire begon met Marie-Thérèse Walter, die slechts 17 jaar was en daarmee 30 jaar jonger was dan hijzelf. Hij huurde een huis voor haar vlakbij zijn atelier. Zelfs op vakantie nam hij Marie-Thérèse mee, maar zijn vrouw Olga wist van niets. Picasso en Marie-Thérèse ontmoetten elkaar in het geheim in badhokjes op het strand. In zijn schilderijen zie je zijn silhouet, terwijl Marie-Thérèse met een sleutel een hokje opent.

Pas in 1935 nadat Marie-Thérèse zwanger was van een dochter (Maya), kwam Olga achter de relatie. Ze ging bij hem weg. Maar tot een officiële scheiding kwam het nooit, omdat Picasso dan 50% van al zijn werk zou moeten afstaan aan Olga. Maar ook zijn relatie met Marie Thérèse zou niet veel langer duren.

Dora Maar

In 1935 leerde Picasso ook Dora Maar kennen. Ze was in alles het tegenovergestelde van Marie Thérèse. Dora Maar werkte zelf als fotografe en ze daagde Picasso intellectueel uit. Maar ook qua karakter ws ze anders. Naast de lichte en afwachtende houding van Marie-Thérèse, is Dora Maar ondernemend en emotioneel.

Dora Maar stond model voor het beroemde anti-oorlog-portret “Huilende Vrouw” dat Picasso maakte ten tijde van de Guernica. De vrouw staat symbool voor het lijden van Spanje tijdens de burgeroorlog. Maar vaak wordt de huilende Dora Maar ook geïnterpreteerd als haar eigen verdriet om de manipulatieve en egoïstische houding van Picasso. Dora Maar zou inderdaad door hem verlaten worden, toen hij in Françoise Gilot een nieuwe liefde ontmoette. Ze zou achteraf tegen hem zeggen “Als kunstenaar ben je misschien buitengewoon, maar moreel gezien ben je waardeloos.”.

Françoise Gilot

Van alle vrouwen van Picasso, is alleen Françoise Gilot nog in leven. Afgelopen week werd ze 100 jaar oud. Picasso ontmoette haar in 1942. Françoise was zelf kunstenaar en ondanks hun leeftijdsverschil van 41 jaar ontstond er een relatie. Picasso verliet Dora Maar en beleefde met Françoise de gelukkigste tijd van zijn leven. In het schilderij ‘joie de vivre’ zien we Gilot centraal afgebeeld. Ze trokken zich terug in Zuid-Frankrijk en kregen 2 kinderen (Claude in 1947 en Paloma in 1949).

Picasso verdiepte zich in deze tijd in keramiek en werkte in ateliers van lokale vakwerklieden. De schilderijen van Françoise uit deze periode laten veel invloed van Picasso zien, pas later ontwikkelde ze meer haar eigen stijl. Ze is succesvol. Enkele jaren geleden bracht een schilderij van Claude en Paloma nog ruim 300.000 euro op.

Vrouwen van Picasso

Als Picasso een affaire begint met de 26 jarige Jacqueline Roque, vertrekt Françoise Gilot meteen met de kinderen. Ze is de enige van Picasso’s vrouwen die hem resoluut verlaten heeft. Picasso was ondertussen 72 jaar oud. Omdat Olga overleed, was de weg vrij om opnieuw te te trouwen. Jacqueline en Pablo Picasso trouwen in 1961 en blijven samen tot aan zijn dood in 1973.

In de afgelopen jaren is Picasso’s omgang met vrouwen meerdere malen bekritiseerd. Bij een demonstratie in het Picasso Museum in Barcelona droegen betogers t-shirts met teksten als “Picasso, women abuser” en “Picasso, the shadow of Dora Maar.” Niet alleen zijn overspel, maar vooral het leeftijdsverschil en de ongelijkheid binnen zijn relaties oogsten kritiek.

Bij de begrafenis van Picasso in 1973 blijkt hoe moeizaam zijn omgang met zijn ex-partners, kinderen en kleinkinderen is. Kleinzoon Pablito (zoon van Paulo) is niet welkom bij de uitvaart. Uit onmacht drinkt hij bleek en beschadigt hij zijn maag en darmen. Drie maanden later overleed hij. Pas in het juridische gevecht na de dood van Picasso krijgen zijn kinderen erkenning: de erfenis wordt eerlijk verdeeld.