Sir Joshua Reynolds schilderde de Engelse elite. Zijn weelderige doeken zitten vol verwijzingen naar de klassieken en de oude meesters. Wat zijn de invloeden van de Rembrandt, Velazquez en andere kunstenaars op Reynolds’ werk?
Vandaag is het 300 jaar geleden dat de Britse kunstschilder Sir Joshua Reynolds werd geboren. Naast gevierd portretschilder was hij ook een sterke theoreticus met aandacht voor de kunstgeschiedenis en de klassieke beeldhouwkunst. Hij was daarom de eerste directeur van de Royal Academy of Arts in Londen. Ook in zijn kunstwerken toont Reynolds zich een liefhebber van de klassieken.
Grand Manner
Aan de kunstacademie bestond een strikte hiërarchie van de schilderkunst. Historieschilderkunst met onderwerpen uit de geschiedenis, Bijbel en mythologie stond het hoogst in aanzien. Portretkunst, landschapskunst en scenes uit het dagelijks leven was werk voor mindere kunstenaars. Sir Joshua Reynolds veranderde de klassieke indeling en maakte de portretkunst tot het middelpunt van de jaarlijkse tentoonstellingen van de Royal Academy.
De Engelse Upper Class bestelde portretten uit het atelier van Reynolds. Waar vroeger alleen koningen ten voeten uit werden afgebeeld, schilderde Reynolds de adel en rijke burgers nu ook op grote doeken. Meestal schilderde hij de geportretteerden in een landschap vol met beelden en verwijzingen naar de klassieken. Zijn portretten werden zo een mengelmoes van portretkunst, landschapskunst en historiekunst. Deze vernieuwende stijl werd ‘Grand Manner’ genoemd.
de Medici Venus
Klassieke beeldhouwkunst
In het portret van Lady Talbot staat op de achtergrond een beeld van Minerva, de godin van de wijsheid. Het beeld is waarschijnlijk een afbeelding van de Minerva Farnese, die tegenwoordig in Napels te zien is. Het lijkt alsof Lady Talbot een offer brengt aan Minerva doordat Reynolds vooraan olie en brandende kolen weergeeft.
Maar soms zijn de verwijzingen naar de klassieke beeldhouwkunst subtieler. In het portret van Lady Bampfylde is de houding van de handen een verwijzingen naar de Medici Venus. In dit klassieke beeld bedekt Venus haar geslachtsdelen met haar handen. De lelies op de voorgrond staan symbool voor maagdelijkheid. Lady Bampfylde is dus een keurige dame.
Kunstgeschiedenis
Sir Joshua Reynolds spiegelde zich graag aan de grote namen in de kunstgeschiedenis. Beroemd zijn de mislukte experimenten om de dikke verf van Rembrandt en Titiaan de imiteren (zie boven). Reynolds experimentele verftechnieken zorgen ervoor dat veel van zijn schilderijen nu in een slechte staat zijn.
Maar Reynolds nam soms ook figuren of composities van de oude meester. Zo is het linker kind in het portret van “Lady Cockburn” gemodelleerd naar de engel uit Velazquez’s Rokeby Venus. In de werken van Sir Joshua Reynolds toont hij zich dus niet alleen kunstschilder, maar ook als kunsthistoricus.
Diego Velazquez – Venus maakt haar toilet (Rokeby Venus)
