melanie bonajo zoekt intimiteit op de biennale van Venetië

Intimiteit onderzoeken in een kerk. Het lijkt op het eerste gezicht een beetje vreemd. Maar toch heeft Nederland het Rietveldpaviljoen dit jaar verruild voor een Venetiaanse kerk. melanie bonajo toont hier een video-installatie over lichamelijk contact. Schoenen uit, de kussens in!

In geen jaren heeft het Nederlandse paviljoen zoveel aandacht gekregen op de biennale van Venetië. Internationale media noemen de Nederlandse inzending van melanie bonajo vaak bij de meest bijzondere inzendingen van 2022. Na 2 jaar op 1,5 meter afstand weet de intieme installatie van bonajo dus precies de juiste snaar te raken.

Lichaam

Maar je doet melanie bonajo tekort als je “When the body says Yes” ziet als een werk over de coronapandemie. De film viert het lichaam in al zijn vormen. Diverse mensen – homo, hetero, transgender, non-binair – vertellen openhartig over hun geslachtsdelen. Body positivity staat centraal. Je mag er zijn.

De werkelijkheid is weerbarstiger. De posters met de naakte mensen die lepeltje lepeltje liggen is door Venetië gecensureerd. Te aanstootgevend. Toch is het werk van melanie bonajo niet erotisch. Het gaat juist over intimiteit en vertrouwen. Positiviteit, aanraking en plezier als wapen tegen #metoo.

Vrouwen

Vrouwelijke kunstenaars domineren de biennale van Venetië dit jaar. In de officiële tentoonstelling is 90% van de kunstwerken van vrouwelijke hand. Maar ook veel landenpaviljoens zijn gewijd aan vrouwelijke kunstenaars. In het palazzo Grassi is een grote overzichtstentoonstelling van Marlene Dumas te zien.

Opvallend is het Amerikaanse paviljoen. Simone Leigh liet een rieten dak aanleggen en plaatste een groot koloniaal beeld voor de deur. Buiten spot ze met de Westerse blik op de Afrikaanse kunst. Binnen zijn beelden en foto’s van zwarte vrouwen zien als antwoord op de vooroordelen. Kolonialisme is ook één van de belangrijkste thema’s deze biennale.

Venetië

Ondanks de aandacht voor vrouwelijke kunstenaars presenteren de musea nog steeds veelal mannen. Anselm Kiefer’s rauw werken worden getoond in het Doge paleis. Anish Kapoor krijgt de ruimte in de Galleria del’Accademia. Kehinde Wiley’s kleurrijke portretten zijn te zien in de Fondazione Giorgio Cini.

Maar de meest actuele kunstwerken zijn te zien op het Piazza Ucraina. Hier hangen kunstwerken die recent zijn gemaakt in de oorlog in Oekraïne. Foto’s van de kunstwerken zijn ingezonden en uitgeprint op posterformaat. De frontlinie wordt zo even invoelbaar in Venetië.

KunstVensters present deze week een tweeluik over de belangrijkste biennales. Lees ook het eerste artikel met de hoogtepunten van de Whitney Biennale in de VS!

Credit foto boven het artikel: ‘Big Spoon’ uit melanie bonajo’s ‘When the body Says Yes’, 2022. Foto met dank aan de kunstenaar.