In Tokyo zijn dit weekend de Olympische spelen officieel van start gegaan. De moderne Olympische spelen zijn geïnspireerd op de sportwedstrijden die de oude Grieken organiseerden in Olympia. Beroemde Olympische sporters werden nog eeuwen herinnerd. Wie was de sterkste olympiër uit het klassieke Griekenland?

Tussen 776 en 393 voor Christus werden bij het Griekse stadje Olympia iedere vier jaar sportwedstrijden georganiseerd ter ere van Zeus. In Olympia stond een grote tempel met een indrukwekkend beeld van de Griekse oppergod, dat bekend was als één van de zeven klassieke wereldwonderen. Atleten uit heel Griekenland kwamen naar Olympia om te strijden in sporten als hardlopen, paardenrennen, boksen en worstelen.

Milo van Croton in de schilderijen van Joseph-Benoît Suvée, Stéphani Vignes en Charles Meynier

Milo van Croton

In 540 v Chr won de jonge Milo de worstelcompetitie bij de jongens. Milo kwam uit het plaatsje Croton, in het zuiden van het huidige Italië, dat destijds een Griekse kolonie was. Zijn enorme talent bleek ook in de jaren erna want tussen 536 en 520 won hij vijf keer op rij de worsteltitel op de Olympische spelen bij de volwassenen.

Milo van Croton kwam bij de Grieken bekend te staan als de ‘sterkste man die ooit geleefd heeft’. Volgens de verhalen hield Milo er een uitgekiende trainingsstrategie op na. Zo droeg Milo om te trainen dagelijks een pasgeboren kalf over zijn schouder. Omdat het kalf groeide, werd de training steeds zwaarder. Na vier jaar droeg Milo een enorme stier. Om zijn spiermassa te onderhouden at hij iedere dag 9 kg vlees en 9 kg brood.

Milo was zo sterk dat hij zijn eigen bronzen beeld, dat gemaakt was na zijn overwinningen, naar de juiste plek droeg in Olympia. Ook diende hij in het leger en hielp hij mee om Croton te beschermen tegen aanvallen van buurvolken.

Pierre Puget – Milo van Croton & Etienne-Maurice Falconet – Milo van Croton

Dood van Milo

In de kunst is Milo van Croton vooral beroemd vanwege zijn opmerkelijke overlijdensverhaal. Om zijn kracht te tonen, trok Milo van Croton eens de stam van een boom in twee helften. Hierbij kwam hij vast te zitten met zijn hand tussen de twee stammen. Niet bij machte om zich te bevrijden, werd hij aangevallen door een roedel wolven. Hij overleefde dit niet.

Deze dramatische vertelling werd in de 18e en 19e eeuw opnieuw populair onder Franse kunstenaars. Pierre Puget en Étienne-Maurice Falconet maakte dynamische beelden over de dood van Milo van Croton, waarbij de wolven vervangen werden door een leeuw.

Griekse sportwedstrijden

Naast de Olympische spelen werden er in het oude Griekenland vergelijkbare evenementen georganiseerd ter ere van Apollo in Delphi (Pythische spelen), Poseidon in Isthmos (Istmische spelen) en Zeus in Nemea (Nemeïsche spelen). Milo boekte ook zeven overwinningen bij de vierjaarlijkse Pythische spelen, tien bij de tweejaarlijkse Isthmische spelen en negen bij de tweejaarlijkse Nemeïsche spelen.

Ook was er éénmaal per vier jaar een groot cultureel evenement in Athene, waar sportwedstrijden werden georganiseerd. Overwinnaars bij deze Panathenische spelen kregen een versierde amfoor als prijs. Verschillende van deze Griekse vazen zijn bewaard gebleven. Op deze terracotta’s zijn sporten als hardlopen en paardenrennen afgebeeld.

In het oude Griekenland waren de sportwedstrijden altijd gekoppeld aan religieuze en culturele evenementen. Toen 1896 de hedendaagse Olympische spelen werden gestart, had de Fransman Pierre de Coubertin eenzelfde idee voor ogen. Bij de eerste edities van de Olympische spelen werd daarom ook altijd een kunstcompetitie georganiseerd (we schreven hier eerder over). Tegenwoordig ligt de nadruk alleen nog op de sportieve prestaties. Wie zullen dit jaar de opvolgers worden van Milo van Croton?