Vandaag is de invasie van Normandië precies 75 jaar geleden. In de Tweede Wereldoorlog waren de gevechten niet te volgen door televisiecamera’s of social media. Het Amerikaanse leger huurde daarom kunstenaars in om de verschrikkingen van de oorlog vast te leggen. Tekenaars en schilders gingen met de landingsboten mee om het slagveld met eigen ogen te zien.
In de vroege ochtend van 6 juni 1944 landden de geallieerden op de stranden van Normandië. Na jarenlange planning was de bevrijding van Europa eindelijk begonnen. Dankzij het slechte weer, luchtlandingen achter de linies en slimme afleidingsmanoeuvres bij Calais en in Noorwegen, werd de invasie van Normandië een succes.
Tussen de 150.000 Britse en Amerikaanse soldaten die werden ingezet op D-Day bevonden zich ook enkele kunstenaars. Ondanks dat er ook film- en foto-opnames werden gemaakt, bleef het Amerikaanse leger vasthouden aan de inzet van oorlogskunstenaars. Alexander Russo, Mitchell Jamieson en Dwight C. Shepler schilderden de invasie op de Normandische stranden.
Jamieson werd ingescheept op een landingsschip voor tanks en landde 6 juni op Omaha Beach, het strand waar de Amerikanen de grootste verliezen leden. De luchtaanvallen waren hier grotendeels mislukt en de meegebrachte tanks wisten het strand niet te bereiken, de strijd was hierdoor moeilijk. Waarschijnlijk zijn hier die dag zo’n 4000 soldaten omgekomen. In de aquarellen, tekeningen en schilderijen van Jamieson zijn de voorbereidingen op de landing en de strijd op strand te zien.
USS Emmons
Ook Dwight Shepler zette koers naar Omaha Beach. Shepler was ondergebracht op de USS Emmons, een groot oorlogsschip dat de kust moest bombarderen en de landingsschepen moest beschermen. De werken van Shepler laten vooral de invasie zien vanaf de zee: de beschietingen vanaf de oorlogsschepen en de moeizame landing van de soldaten.
De Duitsers hadden een uitkijkpost geïnstalleerd in de kerktoren van de Notre Dame in Colleville-sur-Mer. De USS Emmons had de opdracht om deze post uit te schakelen. Shepler schilderde de ruïne van de kerk na de beschietingen vanaf de USS Emmons. Een schaduw laat zien hoe de kerk er ooit uitzag.
Alexander Russo arriveerde 2 dagen na de landing pas op de Normandische kust. Zijn schilderijen tonen daarom niet de eerste gevechten, maar laten zien wat er daarna gebeurde. Het strand veranderde in een grote logistieke hub, waar steeds nieuwe wapens, soldaten en levensmiddelen aankwamen om het slagveld van nieuwe energie te voorzien.
Ook de schaduwzijde van D-Day werd door Russo op doek vastgelegd. Het begraven van de doden in de duinen of de afvoer van gewonden richting Engeland, zijn slechts enkele voorbeelden van schilderijen waarop Russo het lijden van de soldaten laat zien. Het zijn verhalen die de overwinnaars van de oorlog niet graag vertellen, maar die een goed beeld geven van de verschrikkingen van de invasie van Europa.
 |
Een mooie kunsthommage aan D-day