Wat zijn de oudste kunstwerken ter wereld? En waarom werden ze gemaakt? Er is nog veel onbekend over de rotsschilderingen en beeldjes uit de prehistorie. De archeologische vondsten maken nieuwsgierig. Hoe zag de kunst van de prehistorie er uit?
Geschiedenis
Er bestaat veel discussie over wanneer de oudste kunstwerken ter wereld werden gemaakt. Sommige wetenschappers zeggen dat de eerste tekeningen gemaakt werden met een haaientand op een schelp. Deze schelp werd recent gevonden en is 500.000 jaar oud. Mogelijk is de schelp gemaakt door de homo erectus, een verre voorouder van de mens. Een beeld van een vrouwfiguur dat 300.000 jaar oud is, werd gevonden in Marokko. Maar het is niet met zekerheid te zeggen of de menselijke vorm door mensen is gemaakt of door toevallige slijtage van de steen is ontstaan. In de Blombos grot in Zuid-Afrika werden 70.000 jaar geleden abstracte tekeningen gemaakt door vroege homo sapiens. Maar ook deze tekeningen zijn niet helemaal onomstreden. Over het algemeen worden beelden en rotstekeningen vanaf 40.000 jaar geleden daarom de oudste kunstwerken ter wereld genoemd.
Kenmerken
De vroegste prehistorische kunstwerken bestonden uit geometrische lijnpatronen in stenen en op dierlijk materiaal (botten, schelpen etc.). Later gingen mensen vooral menselijke en dierlijke figuren maken in rotstekeningen. Op veel vindplaatsen worden meerdere lagen met schilderingen aangetroffen, wat suggereert de de plaatsen lange tijd gebruikt worden. Gezien de beperkte variatie in de onderwerpen die worden afgebeeld, denken veel onderzoekers dat dit heilige plaatsen waren. Mogelijk probeerde de prehistorische mens in de grotten voorvaderen te vereren of dieren ‘magisch’ onder controle te krijgen. Naast rotsschilderingen zijn er uit de prehistorie klein beeldjes teruggevonden. Het vrouwfiguur als symbool voor vruchtbaarheid was hierbij een favoriet onderwerp en is overal ter wereld aangetroffen.
Plaatsen
De best bestudeerde rotskunst bevindt zich in Europa, waar grotten in Spanje, Frankrijk, Duitsland en Tsjechië aan het eind van de 19e eeuw werden ontdekt. Vanwege de grote stromen toeristen die dit op gang bracht, zijn de meest van deze vindplaatsen tegenwoordig gesloten voor publiek en zijn er replica’s gemaakt. De oudste rotstekeningen in Europa zijn mogelijk 40.000 jaar oud en bevatten veelal tekeningen van dieren. In de Altamira grot in Spanje is een groot plafond met bizons en paarden te zien. De grot in Lascaux in Frankrijk is een van de hoogtepunten van de Europese rotskunst, vanwege de vele schilderingen van stieren, paarden en herten in zwart, rood en gele kleurtinten.
Veel beeldjes in Europa zijn gevonden in Tsjechië, Oostenrijk en Duitsland waar een cultuur van vruchtbaarheidsbeeldjes heeft bestaan. De volle ronde vrouwfiguren worden tegenwoordig vaak “venus”-beeldjes genoemd naar de Romeinse godin van de liefde. Het meest bekende voorbeeld is de Venus van Willensdorf, die werd gevonden in Oostenrijk en ongeveer 25.000 jaar oud is. Het oudst bekende Venus-beeldje in Europa is de Venus van Hohle Fels en is mogelijk 40.000 jaar oud. In dezelfde grot in Zuid-Duitsland werden ook beelden van een leeuw en een fallus gevonden.
Verspreid over Afrika zijn verscheidene rotstekeningen gevonden in afgelegen gebieden. De meest beroemde grotschilderingen zijn te vinden in Zuid-Afrika, Botswana en Namibië, waar de San-bevolking duizenden jaren heeft gewoond. Veel tekeningen zijn hier niet gedateerd, maar er wordt geschat dat de tekeningen 15.000-2.000 jaar oud zijn. Twyfelfontein in Namibië en Tsodilo in Botswana zijn door UNESCO uitgeroepen tot werelderfgoed vanwege de vele rotsschilderingen. In Namibië zijn ten tijde van de eerste maanlanding in een grot beschilderde stenen aangetroffen, deze grot wordt sindsdien de Apollo 11 grot genoemd.
In Australië is de traditie van rotsschilderingen dankzij de aboriginal cultuur altijd blijven bestaan. Er zijn verspreid over het land rotsschilderingen te vinden, waarvan de oudste in Gabarnmung dateren van zo’n 28.000 jaar geleden. Hierop zijn onder andere vissen en wallabies te zien. In het noorden van Australië zijn verschillende rotstekeningen van ‘de lightning brothers’, twee mens-achtige figuren die volgens legendes de regen en de bliksem brachten. Vaak worden deze figuren afgebeeld zonder duidelijke gezichten en met stralen die uit het hoofd komen.
De beroemdste grottekeningen in Zuid-Amerika is de Grot van de Handen in Argentinië, waarin afdrukken van menselijke handen op de muur zijn geplaatst naast tekeningen van lama’s en andere dieren. De tekeningen in deze grot zijn ongeveer 13.000-9.000 jaar oud.
Musea
Prehistorische kunst is verspreid geraakt over talloze collecties en wordt vaak gecombineerd tentoongesteld met gebruiksvoorwerpen en andere overblijfselen. Vaak zijn de beeldjes te zien in musea in de buurt van hun vindplaats zoals in het Kunsthistorisch museum in Oostenrijk en het Moravisch museum in Tsjechië. Musea speciaal geweid aan prehistorische kunst zijn onder meer te vinden in Blaubeuren in Duitsland en the Origins Center in Zuid-Afrika. Rotskunst is vaak niet of moeilijk toegankelijk. Van de grotten in Altamira en Lascaux zijn levensgrootte replica’s gemaakt.
waarom werd het gemaakt??????????????????????????????????????????????????????????????????????/
meer info please