Kleurexplosie in Duitse Folkwang Museum
Met de kerstdagen op komst, is het een goed moment om naar onze Oosterburen af te reizen voor een glas glühwein op een van de vele kerstmarkten. Een ideaal moment om tegelijk een van de talloze prachtige musea in Duitsland te bezoeken. KunstVensters bezocht de spetterende tentoonstelling van Duitse expressionisten en Franse fauvisten in Essen.
Aan het begin van de 20 eeuw ontstond in Frankrijk een stroming van kunstenaars die met felle kleuren werkten, ze werden ‘de wilden’ of ‘fauves’ genoemd. Onder leiding van Matisse, Derain en De Vlaminck ontstond een nieuw fel palet van contrasterende kleuren. Een recept dat werd overgenomen door de Duitse Expressionisten. Werken van zowel fauvisten als expressionisten zijn nu naast elkaar te zien in het Folkwang museum in Essen.
Het Folkwang museum heeft een uitstekende collectie van expressionistische kunst. Enkele van de sterkste werken uit de tentoonstelling komen dan ook gewoon uit eigen collectie. Het museum organiseert sinds de heropening in 2008 tentoonstellingen die duidelijk aansluiten bij hun eigen collectie. Hierdoor benadrukt het museum de kracht van het eigen werk en zoekt het nieuwe invalshoeken op bestaand werk. Voor de tentoonstelling ‘Im Farbenraus’ zijn hiervoor werken van onder meer Matisse, Munch, Kirchner, Heckel en De Vlaminck verzameld.
De curatoren hebben voor een klassieke chronologische opbouw gekozen en de stromingen zoveel mogelijk bij elkaar gehangen. Eerst wordt de opkomst van de fauvisten getoond en later de ontwikkelingen in Duitsland bij die Brucke in Dresden en Der Blaue Reiter in Munchen. Als gevolg van deze keuze hangen alle fauvisten bij fauvisten en de expressionisten bij expressionisten. Zo blijft gehoopte kruisbestuiving tussen de twee stromingen uit. Er wordt meer nadruk gelegd op de verschillen, dan op overeenkomst tussen de stromingen.
Juist de zalen waarin dit is doorbroken, en waar werken van de expressionisten en fauvisten kris-kras door elkaar hangen, groeien uit tot hoogtepunten van de expositie. Zo wordt de eerste zaal meteen de meest overweldigende. Hier hangen de voorlopers van de fauvisten en expressionisten allemaal door elkaar. We zien hier werk van Cezanne, Munch en Van Gogh.
Ook de laatste zaal die voornamelijk uit portretten bestaat, is een feest. Al is het hier jammer dat ze Matisse’s beroemde ‘Women with Hat‘ niet naar Essen hebben weten te krijgen. Dit iconische werk dat nu in San Francisco hangt, toont een vrouw met een hoed in felle kleuren. Het doek heeft talloze andere kunstenaars geïnspireerd en juist die werken hangen nu allemaal bij elkaar in Essen. Hierdoor ontstaat een speelse portrettengalerij.
De kwaliteit van de werken in het Museum Folkwang is onverminderd hoog, maar de tentoonstelling is hier en daar een beetje braafjes, bijna saai. Maar voor liefhebbers van expressionistische kunst is er niettemin genoeg te zien. Ook voor de bezoeker met weinig kennis van kunstgeschiedenis is de tentoonstelling een leerzame ervaring die toont waar de wortels van de moderne kunst liggen. Het meer geoefende oog hoopt echter op wat meer spektakel.
Im Farbenrausch – Munch, Matisse en de Expressionisten
Folkwang Museum, Essen
t/m 13 januari 2013
