de Magische verhalen van Leonora Carrington

In haar surrealistische schilderijen kon Leonora Carrington vluchten voor het leven. De hyena’s, paarden en mythische wezens in haar werk stonden voor haar drang naar vrijheid. Naast kunstenaar was Carrington ook schrijfster en haar magische verhalen zijn nu opnieuw te lezen!

Een jonge vrouw heeft geen zin om naar een bal te gaan. Ze vraagt daarom een hyena om haar plaats in te nemen. Maar hoe de hyena te vermommen? De hyena doodt het dienstmeisje van de jonge vrouw, om zo haar gezicht als masker te gebruiken. Maar de hyena kan haar ware aard niet lang onderdrukken. Tijdens het bal eet de hyena het gezicht van de dienstmeid op en verstoort het feest.

Leonora Carrington

Leonora Carrington schreef over het meisje en de hyena in de Ovale Dame. Net als het meisje uit het verhaal, liet Carrington zich niet graag in een keurslijf drukken. Carrington groeide op in een rijk Brits gezin, als dochter van een textielfabrikant. Carrington was liever als de hyena: vrij en wild. Ze werd tweemaal van school gestuurd en vertrok op 19 jarige leeftijd naar Parijs samen met de surrealistische kunstenaar Max Ernst.

Leonora Carrington maakte al surrealistische schilderijen voordat ze Ernst ontmoette. Maar ze vindt haar eigen beeldtaal als ze samen wonen en werken in Zuid-Frankrijk. Hier begint ze ook surrealistische verhalen te schrijven. In 1939 verschijnt haar eerste bundel, met tekeningen van Max Ernst. Maar hun idylle werd wreed verstoord door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Ernst werd opgepakt door de Gestapo en Carrington vluchtte halsoverkop naar Spanje.

Schrijver en kunstenaar

In 1937 schilderde Carrington zichzelf samen met een hyena en een wit hobbelpaard. Ze zag de dieren als twee aspecten van haar persoonlijkheid. De hyena stond voor haar wilde nieuwsgierigheid en het paard voor de vrijheid. In het hobbelpaard is de vrijheid getemd, alsof Carrrington zich niet vrij voelde. In haar zelfportret zien we daarom buiten een wild paard lopen, de vrijheid die ze buiten Engeland had gevonden.

Leonora Carrington gebruikt dezelfde symboliek in haar verhalen. In het verhaal “de Ovale Dame”, ook geschreven rond 1937, speelt ook een paard de hoofdrol. Lucretia is een tienermeisje met een hobbelpaard speelt. In haar fantasie rijdt ze als op een levend paard. Haar vader vindt haar te oud om nog op een hobbelpaard te spelen en heeft haar verboden op het beest te rijden. Als ze dit toch doet en haar vader hier achterkomt, besluit hij het houten paard te verbranden.

Mexico

De Tweede Wereldoorlog zorgde voor een definitieve scheiding tussen Max Ernst en Leonora Carrington. Ernst kreeg een relatie met Peggy Guggenheim en wist dankzij haar naar de Verenigde Staten te vluchten. Carrington bleef gebroken achter in Spanje. Met hulp van de Mexicaanse ambassadeur in Portugal, Renato Leduc, kwam ze in Mexico terecht.

Mexico zou 60 jaar lang haar thuis blijven. Ze ging steeds complexere composities maken vol symboliek. Waar haar vroege schilderijen vaak open ruimtes en heldere luchten hadden, schildert ze nu droomachtige werelden vol mystieke wezens.

Leonora Carrington overleed in 2011 op 94-jarige leeftijd. Haar laatste huis in Mexico-stad is recent aangekocht om een permanent museum van te maken. Sinds haar dood is de aandacht voor haar schilderijen sterk toegenomen, mede door de hernieuwde aandacht voor vrouwelijke kunstenaars. De afgelopen tien jaar is ze vaker tentoongesteld dan tijdens haar leven en ook haar boeken zijn recent herdrukt. Carrington’s surrealistische wereld is een mooie plek om even de vrijheid te voelen in deze tijd van lockdowns en polarisatie.