Vandaag wordt Titus Brandsma door Paus Franciscus heilig verklaard in Rome. Brandsma was karmeliet en hoogleraar aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. In de Tweede Wereldoorlog verzette hij zich tegen de Duitse bezetter. Hij werd opgepakt en kwam om in concentratiekamp Dachau. Waar zijn de sporen van Titus Brandsma te vinden?
Titus Brandsma was een karmeliet. Deze kloosterorde ontstond eind 12 eeuw op de berg Karmel. Volgens het oude testamant heeft profeet Elia hier tot God gebeden. God liet vuur uit de hemel komen ten teken dat hij de ware God was. De karmelieten is een orde van kluizenaars, die oorspronkelijk op de Karmel berg samenkomen. Later verspreiden ze zich over Europa in kloosters.
Karmeliet
Titus Brandsma trad in 1898 in het Karmelklooster in Boxmeer. Als karmeliet zocht hij de rust van de berg Karmel in zijn kloostercel. Ter ere van zijn tijd in Boxmeer is in het centrum een groot beeld van zijn silhouet geplaatst gemaakt door Juul Baltussen.
In 1905 wordt Brandsma in Den Bosch tot priester gewijd. Hij besluit verder te gaan studeren in Rome, waar hij promoveert aan de Universiteit van Rome. Daarna komt hij in Oss terecht, waar hij zich inzet voor onderwijs en journalistiek. Hij richt er een HBS op, nu bekend als het Titus Brandsma Lyceum. Voor de school is ook een beeld van Brandsma neergezet.
Hoogleraar
In 1923 werd de katholieke universiteit Nijmegen opgericht en mochten alle kloosterorden hoogleraren leveren. Titus Brandsma was namens de karmelieten hoogleraar wijsbegeerte en mystiek. Hij zet zich in voor de beleving van het geloof in plaats de rationele theologie uit boeken. Voor hem zit het geloof in het alledaagse. Reflectie en maatschappelijke betrokkenheid zijn de kern van zijn geloof.
Op het universiteitsterrein in Nijmegen wordt Titus Brandsma op meerdere plaatsen geëerd. Zijn standbeeld gemaakt door G.L. Mathot staat sinds 1985 centraal op de campus. In 1932 werd Brandsma een jaar rector magnificus van de universiteit. Daarom is zijn portret terug te vinden in meerdere zalen van de aula, tussen andere leiders van de universiteit.
Martelaar
Maar de meest indrukwekkende portretten van Brandsma zijn geen beelden of schilderijen. Het zijn simpele tekeningen uit zijn laatste levensjaren. Brandsma heeft zich altijd verzet tegen de opkomst van de NSB en de jodenvervolging. In 1942 reisde hij langs de katholieke kranten om hen te overtuigen geen advertenties van de NSB te plaatsen. Het was de Duitsers een doorn in het oog. Brandsma werd daarom opgepakt in januari 1942.
Na een tijd in de gevangenis van Scheveningen, kwam hij in Kamp Amersfoort terecht. Hij gaf hij op Goede Vrijdag een preek voor de mede gevangenen in de barak. Zo probeerde hij tot het einde mensen te inspireren en te onderwijzen. Uiteindelijk werd Brandsma op transport naar Dachau gezet waar hij op 26 juli 1942 overlijdt.
