Een Kunstgids bij Mrs. Degas van Arthur Japin

In zijn nieuwe roman beschrijft Arthur Japin kunstschilder Edgar Degas in de laatste jaren van zijn leven. In een intrigerend verhaal ontdekken we langzaam hoe een onbereikbare liefde hem heeft veranderd in een wrokkige oude man. De beelden die Japin beschrijft, komen voort uit de schilderijen van Degas. KunstVensters zet daarom de kunst uit Mrs. Degas op een rij!

In Mrs. Degas ontmoeten we Edgar Degas als blinde oude man. Wanneer hij moet verhuizen, komt een onbekende vrouw hem helpen om zijn archieven op te ruimen. De vele documenten en schetsen herinneren Degas aan zijn liefde voor zijn nichtje Estelle. Langzaam wordt duidelijk hoe deze liefde zijn leven heeft bepaald.

Moet je zien om de realiteit te ervaren? In Mrs. Degas lijken zowel Edgar Degas als Estelle dichter bij hun gevoelens te komen nadat ze blind worden. Japin laat je zo zien dat gevoelens en ervaringen misschien minder zintuigelijk zijn dan we denken. Als kunstenaar neemt Degas afstand om de werkelijkheid om te zetten in een schildering op het doek. Hij raakt zijn modellen bijvoorbeeld niet aan. Maar in zijn persoonlijk leven kan hij de werkelijkheid niet plooien. Lang probeert hij ook zijn gevoelens opzij te zetten, maar uiteindelijk wordt hij hier slechts ongelukkig van.

In de 300 pagina’s tellende roman gebruikt Japin veel verwijzingen naar kunstwerken om het verhaal van Edgar Degas te vertellen. KunstVensters stelde daarom een kunstgids samen voor bij het lezen van de roman. Met deze impressionistische schilderijen kunt u het schitterende boek van Japin nog beter ervaren!

Pagina 26 – de Collectie Degas

Edgar Degas had een gigantische kunstcollectie. Hij bezat werken van Delacroix, Ingres, El Greco, Van Gogh, Cezanne, Gauguin en vele andere kunstenaars. Na zijn dood werd de gehele collectie geveild. Vooral de werken van Ingres brachten veel geld op. In onderstaand overzicht staan enkele hoogtepunten uit de verzameling van Degas weergegeven.

bovenste rij: Paul Gaguin – Dag van de God, Vincent van Gogh – Fruit, El Greco – Sint Ildefonso, onderste rij: Jean-Auguste-Dominique Ingres – Mevrouw en Meneer Leblanc, Eduard Manet – Beschieting van Maximiliaan

Pagina 28 – Cahiers

Tijdens zijn leven vulde Edgar Degas 38 schetsboeken. Hij droeg ze overal mee naar toe en schetste wat hij tegenkwam. Alle schetsboeken zijn bewaard gebleven, behalve de schetsboeken uit zijn Amerikaanse periode.

Pagina 45 – de Aankomst van Estelle

De eerste beschrijving van Estelle is gebaseerd op onderstaand schilderij. Estelle heeft net haar man verloren en is daarom geheel gekleed in het zwart. Naast deze rouwkleding heeft ze een vermoeide blik, die de triestheid van het verlies nog in zich draagt.

Pagina 64 – Portret van Estelle

Het portret dat Arthur Japin hier lijkt de beschrijven is het portret dat Edgar Degas van haar maakte in 1872. Hij schilderde dit doek tijdens zijn periode in Louisiana op het moment dat Estelle al blind was. In het schilderij is dit te zien aan haar holle ogen. In het verhaal is het nu echter pas 1863 en is Estelle nog jonger en niet blind.

Pagina 80 – Déjeuner sur l’Herbe

Arthur Japin refereert hier naar het schandaal dat Edouard Manet’s â€˜Le Déjeuner sur l’Herbe’ veroozaakte op de salon. Het werk toont een picknick van twee mannen met een naakte vrouw op een groot formaat. Nadat de jury het werk afkeurde, werd het doek getoond op de eerste ‘salon van geweigerden’ (Salon des Refusés. We schreven hier eerder over.

Pagina 88 – Racebaan van Longchamp

Degas neemt Estelle hier mee naar de racebaan van Longchamp in het Bois de Boulogne. Deze paardenrenbaan was in 1857 geopend door keizer Napoleon III. Later zou Degas hier nog vaker terugkomen om te schilderen. De paarden en de renbaan behoorden tot zijn favoriete onderwerpen.

Pagina 108 – Fellere kleuren

Edgar Degas’ gezichtsvermogen nam tijdens zijn leven steeds verder af. In de roman van Japin speelt dit een belangrijke rol. Degas beschrijft op pagina 108 hoe hij steeds fellere kleuren ging gebruiken in zijn schilderijen, naarmate hij slechter zag. In zijn schilderijen van de danseresjes is dit goed te zien.

Pagina 120 – Hoeden

In het boek heeft Edgar Degas voor zijn grote liefde Estelle een hoed gekocht. Uiteindelijk zal hij hem nooit cadeau doen, omdat Estelle met René een relatie krijgt. Het model dat Japin beschrijft, een donker blauwe Eugenie, is vernoemd naar de laatste keizerin van Frankrijk. De hoed dient een kant over het gezicht heen te vallen. Degas schilderde meerdere hoedenmakers, mogelijk is de beschrijving gaat baseert op onderstaande schilderij (rechts).

Pagina 134 – Zelfportret

Het zelfportret dat Arthur Japin hier beschrijft, maakte Degas in 1865. Hij heeft een hoed en een handschoen in zijn rechterhand en kijkt de toeschouwer met een enigszins treurige blik aan. Het was het laatste zelfportret dat Degas maakte.

Pagina 165 – Estelle met bloemen

Tijdens zijn bezoek in Louisiana is Estelle zwanger van haar vierde kind. In dit schilderij zien we haar met een dikke buik bloemen schikken. Voor Japin was dit schilderij een belangrijke inspiratie voor zijn roman. Waarom zou een blinde vrouw bloemschikken? Ze kan de bloemen ruiken, maar zelf niet zien hoe het boeket er uitziet.

Pagina 180 – Duet

Tijdens het bezoek van Degas aan Louisiana oefenen Estelle en haar zus Didi een duet van de Italiaanse componist Vincenzo Gabussi. De wijdse gebaren die de zussen maken, passen bij een optreden op een groot podium. Het schilderij is opvallend vanwege het monotone kleurgebruik en de compositie. Degas hield het schilderij zijn hele leven in het bezit. Het werd geveild na zijn dood.

Pagina 206 – Kinderen in de Deuropening

In dit schilderij kijk je vanuit het huis van de familie de Gas – Musson uit op het huis van de buren. In de deuropening staat baby Joe en op de achtergrond staat hond Vasco da Gama in het tuinhekje. Op de voorgrond zijn jonge kinderen aan het spelen. Odile, de dochter van Estelle, lijkt Edgar Degas aan te kijken terwijl hij schildert.

Pagina 234 – Absint

De beschrijving van de oude vrouw die in het café alleen absint zit te drinken, is een verwijzing naar één van de beroemdste schilderijen van Degas. Hij schilderde het in 1876. Japin suggereert hier dat ze er bijna 40 jaar later nog steeds zit.

Pagina 247 – Katoen

Hoewel het katoenbedrijf van de familie de Gas grote verliezen leed, vroeg René de Gas zijn broer Edgar om het familiebedrijf te schilderen. In schilderij zijn meerdere familieleden te zien. Michel Musson beoordeelt de kwaliteit van de katoen, Achille staat nonchalant in het room en René zit de krant te lezen. Vlak nadat Edgar het schilderij af had gemaakt, ging het bedrijf failliet.

Hiermee zijn de belangrijkste schilderijen uit het boek allemaal beschreven. Japin beschrijft daarnaast veel schetsjes en tekeningen in de cahiers. Helaas zijn deze niet online beschikbaar. We zijn benieuwd wat u vond van Mrs. Degas en lezen dat graag in de reactieruimte!

Nog twee schilderijen uit Degas’ Amerikaanse tijd om af te sluiten:

56 gedachten over “Een Kunstgids bij Mrs. Degas van Arthur Japin”

  1. ik ben al wat verder in het boek en keek uit naar de schilderijen, helaas kon ik ze niet zo snel vinden, ben dus erg blij ze hier te zien. Dank daarvoor. Het boek gaat nog meer leven.

  2. Marlies Mertens

    Wat een geweldige aanvulling op het boek. Ik had tijdens het lezen afbeeldingen van Degas open staan op de tablet, maar hier vind je de besproken werken op een rij! Misschien integreren met het boek bij een volgende druk?

  3. Wat fijn dat deze informatie nu zo mooi op een rij is gezet! Wij gaan het bij de leesclubavond zeker gebruiken. Hartelijk bedankt voor de informatie.

  4. Nadat ik het elegante en smaakvolle Mrs Degas had uitgelezen wilde ik me gaan verdiepen in de beschreven schilderijen en vond deze fantastische aanvulling. Geweldig!!

  5. Fantastisch alles op een rij! Zocht tussendoor al naar doeken en kwam dit mooie en fijne overzicht tegen! Meteen gedeeld natuurlijk.

  6. Angela Torbjørnsen

    Gelukkig kwam ik toevallig op deze site , toen ik naar de werken aan het zoeken was na het lezen van het prachtige boek. Heel goed gedaan nu vind ik ,alles bij elkaar 🙂

  7. Anthonia van Rappard

    Geweldige aanvulling op het boek dat een zo indringend inzicht geeft aan het toch wel tragische leven van Edgar . Alle verdriet en eenzaamheid uit zijn jeugd heeft hij helaas nooit kunnen verwerken . Begrijp alles nu zoveel beter . Veel dank , Anthonia van Rappard

  8. Hilde Royackers

    Ook ik ging na het lezen van het boek op zoek naar afbeeldingen van vernoemde schilderijen. Op die manier kwam ik snel op deze site terecht. Het was verrijkend die te vinden. Arthur Japin is een fascinerende schrijver die taferelen als een film voor je ogen kan toveren en steeds je gemoed raakt. Ik heb zowel van het boek genoten als van de kennis die ik opdeed bij het vinden van de afbeeldingen op deze site. Een goed initiatief! Hilde Royackers, 4 november 2020.

  9. Deze aanvulling is een echte meerwaarde bij het lezen van het boek. Het boek zal ik me nu langere tijd ‘levendig’ herinneren. Het boek is fantastisch maar dit bewijst dat beelden toch ook belangrijk zijn naast woorden…

  10. Hans Moerland

    Wat een geweldige toevoeging aan het boek (dat ik net uit heb, ik wilde al de meest relevante schilderijen gaan opzoeken). Zeer blij verrast hierdoor!

  11. Gerda de Wilde

    Wat een prachtig boek, zo mooi dat ik het meteen door gaf aan een lieve vriendin die mij weer de mooi schilderijen, artikel op mijn iPad plaatste, dank

  12. Olga bastmeijer

    Ik zocht ook direct naar de genoemde schilderwerken.
    Fijne en zinvolle aanvulling hoor en dank hiervoor!
    De prachtige beschrijving van het werk vraagt om beelden van de schilderijen! Misschien inderdaad iets voor een extra bijlage bij het boek?

  13. Nel Leber-zwemmer

    Prachtig boek; een Pareltje! Heel blij met de schilderijen uit het boek hier op een rij…Genieten…Dank!

  14. Angela Maasland

    Heb het boek net uit. Wat een prachtig boek. Echt prachtig geschreven. Je wordt helemaal meegenomen in het verhaal. De schilderijen komen in dit boek tot leven en als je ze dan bijeen ziet op deze site is het hele plaatje compleet. Heel erg bedankt voor dit overzicht.

  15. Nell van Wijngaarde

    In één adem dat prachtige boek uitgelezen, wat een geweldige schrijver Japin. En zó fijn dat ik deze info vond, een welkome aanvulling op een intens beleefd verhaal.

  16. En prachtig boek van Arthur Japin en wat een geweldige aanvulling van de schilderijen op deze site.
    Bespaart me een hoop zoekwerk.

  17. A. Van den Velden

    Ans van den Velden. Van het boek heb ik genoten. En wat ben ik blij met deze geweldige aanvulling. Dank.

  18. Dank voor de aanvulling in genoemde schilderijen, ik was reuze nieuwsgierig naar het gezicht van Estelle. Klopte helemaal met mijn verbeelding. Wat ik miste, maar zelf zeer bewonder , was het fantastische mooie en innemende bronzen beeld van de Danseuse de 14 ans. Ik zou willen adviseren om dit alsnog toe te voegen. Heb genoten Arthur van jou heel speciale boek !

  19. Nadya Molenaar

    Met deze pagina ernaast, heb ik het boek uitgelezen. Fantastisch en brengt het boek nog meer tot leven!

  20. Tijdens het lezen had ik al een aantal schilderijen opgezocht maar dit overzicht is prachtig en een mooie aanvulling. Ik vond het boek mooi, gelaagd met veel beelden die als metafoor te lezen waren. Er staan talloze zinnen in waarover je uren kunt aandenken en praten.

  21. Laura Korevaar

    De beschrijving van de schilderijen in het boek, vond ik nog mooier dan de werkelijkheid. Een prachtig verhaal over een beroemd schilder Degas die blind werd. Scherpzinnig, diepgaand. Wordt het al in het Frans vertaald?

  22. Laura Korevaar

    Wat een prachtig boek, waardoor de schilderijen tot leven komen. Zelf vond ik de beschrijving nog mooier dan de schilderijen die ik trouwens door de beschrijving voor me zag: ooit gezien ergens… Onovertroffen, scherpzinnig,diepzinnig, gevoelig, inspirerend. Het woord verbeelding schiet tekort. Kunst samengevallen in literatuur en schilderkunst. Is het al in het Frans vertaald?

  23. Tanja op't Ende

    Heel fijn deze aanvulling! Fijn om de schilderijen steeds ‘bij de hand’ te hebben. Het boek is geestig, vaak treurig maar vooral ook een prachtige beschrijving van het leven van Degas (en familie).

  24. Marijke van Hulst

    Wat fijn om deze beschrijvingen en afbeeldingen bij elkaar te hebben. Ik was op zoek en trof deze pagina. Het maakte het boek nog mooier dan het al is. Heel blij mee!

  25. Wat een prachtige aanvulling bij het aangrijpende verhaal dat Arthur Japin schrijft over Edgar Degas.
    Wel bedankt!

    1. Heleen van der Harst

      Een prachtig aangrijpend boek met dit als mooie aanvulling.
      Ik kijk uit naar een volgend boek van Arthur Japin.

  26. Marijke Dohmen

    Ik kan bovenstaande loftuitingen alleen maar onderschrijven; echt leuk om de schilderijen te zien waarvan de wording in het boek wordt beschreven. Ik ben groot fan van Arthur Japin en ook dit boek voldoet volledig aan mijn verwachting

  27. Bedankt voor dit fijne artikel. Ik zat met wat vragen tijdens het lezen en wilde graag de besproken werken zien. Dankzij uw artikel is dit goed gelukt!

  28. Esther Batelaan

    Super fijn! Het verhaal, de kunstenaar, het tijdsgewricht, de liefde & het licht gaan toch nòg meer leven… Dankdankdank!

  29. Wat een mooie aanvulling op het boek.
    Het leeft nu nog meer.
    Een boek wat je niet weg wilt leggen, maar ook niet uit wilt lezen omdat er dan een einde aan komt.

  30. Wil Willems

    Prachtig boek ,Heel gevoelig geschreven met een prachtige verwijzing naar de getoonde schilderijen. Kende Degas vooral van de danseresjes.
    wat mij verder bezighoudt is zijn oogziekte. Er zou erfelijkheidsonderzoek zijn gedaan wat niets opleverde?/
    Weet iemand hier nog meer van?
    Wil Willems

  31. Anne Scheepstra

    Dank lieve vriendin Puck voor het doorsturen van deze link. Lees over de schilderijen en achtergrond terwijl ik het boek lees. Ik geniet van een geweldig mooi boek en deze aanvulling maakt het nog interessanter. Dank hiervoor.

  32. Geweldige aanvulling op dit toch al boeiende boek van japin ! Krijg eigenlijk zin om met dit erbij het nog eens te lezen .
    Geweldige schilder en dito schrijver.

  33. Boudewijn Berenschot

    Prachtig zoals Japin het tot stand komen en de achtergrond van de diverse doeken beschrijft. Wat betreft het doek De Katoenbeurs: mij valt op dat er van de 14 personen op het doek er niet één een donkere huid heeft. Ik ben zo vrij dat te verklaren, dat Degas van zijn opdrachtgevers geen toestemming kreeg ex-slaven af te beelden. Of dat die nooit in de vertrekken van de beurs toegelaten zouden worden. Verder is het 1873: dus er zullen nogal wat slaven in dienst van de familie Musson-Degas ‘verdwenen’ zijn. Ook de sfeer van het naderend onheil, het faillissement, van het familie-plantagebedrijf, is van het doek te ‘proeven’. Geweldig!

  34. Wat fijn dat ik in “Kunstvensters” diverse schilderijen van Degas vond, die in het boek Mrs.Degas van Arthur Japin beschreven worden. Bij de boekbespreking volgende maand van onze literaire leesclub zal dit een prachtige aanvulling zijn. Dus hartelijk dank!

  35. Ali van Teijlingen

    Na het lezen van Mrs. Degas van Arthur Japin, wat een geweldig boek!, was ik benieuwd naar de benoemde schilderijen.
    Wat een geluk hier op Kunstvensters tegenaan te zijn gelopen. Dank u!

Geef een reactie

Ontdek meer van KunstVensters

Abonneer je nu om meer te lezen en toegang te krijgen tot het volledige archief.

Lees verder

Scroll naar boven