De coronavirus-uitbraak heeft het volledige openbare leven in Nederland platgelegd. Nu musea gesloten zijn, selecteert //Vensters dagelijks een hoogtepunt uit een Nederlandse museum-collectie. Ook bij gesloten musea kunnen we zo van kunst genieten. Vandaag deel 13: Jan Steen in Museum de Lakenhal.

In de Gouden Eeuw bestonden er nog geen zwangerschapstesten. Dus lieten vrouwen gespecialiseerde doktoren, ook wel ‘piskijkers’ genoemd, naar hun urine kijken. Maar het geloof in de kunde van deze piskijkers was dalende. Vaak werden piskijkers beschuldigd van kwakzalverij. Ze waren daarom een geliefd onderwerp van spot.

Ook Jan Steen heeft duidelijk geen hoge pet op van de piskijkers. In bovenstaand schilderij is een piskijker te zien, terwijl hij aan de pols van de vrouw voelt. Maar dat de dokter een kluns is, blijkt wel uit het feit dat hij niet eens zijn schoenen goed kan aantrekken. Hij draagt ze verkeerd om. De kijker kan de diagnose zelf wel stellen: op de achtergrond is een prent van een vrijend paar te zien. De oudere vrouw lijkt bovendien een koppelaarster te zijn. De positieve zwangerschapstest van deze jongedame levert zo een vrolijk schilderij op.

Lees alle artikelen “uit de collectie Nederland” terug op de overzichtspagina.