Kunstkalender Februari 2020 – Picasso, Caravaggio, Van Gogh en meer

Iedere maand brengt //Vensters kunstmagazine een overzicht van de hoogtepunten uit de kunstwereld. Februari is een drukke maand vol nieuwe tentoonstellingen met veel grote namen: Picasso, Matisse, Caravaggio, Breitner, Moesmanm Bernini, Van Gogh en nog heel veel meer…

//Vensters’ keuze uit de tentoonstellingen die openen deze maand:

Picasso & Matisse. Beauty is a line
Vanaf 1 februari 2020 in het Rijksmuseum Twenthe, Enschede
In samenwerking met Kunstmuseum Pablo Picasso te Münster presenteert Rijksmuseum Twenthe werken van Picasso en Matisse, in een dubbeltentoonstelling over de lijn in de beeldende kunst. Aan de hand van werken uit het grafische oeuvre van deze giganten van de moderne kunst, en vele andere werken van onder meer Toorop, Kirchner en Van Heemskerck, bestudeert het museum de lijn als het fundament van de moderne kunst. Als grootmeesters van de moderne kunst, beheersten Pablo Picasso en Henri Matisse als geen ander de kunst van de lijn. Want de lijn is het ultieme gereedschap voor de moderne kunstenaar aan het begin van de 20ste eeuw, wanneer kunst steeds meer om interpretatie, expressie en vorm ging draaien. Lijnen geven betekenis aan vormen; lijnen hebben zoveel zeggingskracht, dat met een simpele pennenstreek een herkenbaar gezicht, figuur of object op papier kan worden gezet; lijnen scheiden hoofdzaak van bijzaak, kleden uit, tot alleen de essentie overblijft. Geholpen door onze verbeelding, is de lijn de taal van de moderne kunst.

Breitner vs. Israels
Vanaf 1 februari 2020 in Kunstmuseum, Den Haag
In het voorjaar van 1892 staat Isaac Israels (1865-1934) voor de etalage van een kunsthandel in Amsterdam oog in oog met een prachtig stadsgezicht in de sneeuw. Het is een schilderij van George Hendrik Breitner (1857-1923) en het maakt een verwoestende indruk op hem. “Ik dacht, ik schei er mee uit, tegen zulk werk kun je toch niet opschilderen” schrijft Israels aan een vriend. Kort daarvoor waren de rollen nog omgedraaid. De zeven jaar oudere Breitner moest met jaloezie toezien hoe wonderkind Israels al op zestienjarige leeftijd zijn intrede maakt in de kunstwereld. De zoon van Jozef Israëls wordt gezien als de kroonprins van de Nederlandse schilderkunst. Maar als Israels los probeert te komen van zijn beroemde vader, kijkt hij juist naar de losse toets waar Breitner succesvol mee is. De onderlinge rivaliteit tussen deze twee schilders zorgt jarenlang voor spanningen. Gedurende hun gehele carrière hebben Breitner en Israels elkaar bewonderd, benijd en geïnspireerd. Dankzij deze jarenlange wedijver hebben zij het beste in elkaar naar boven gehaald. Kunstmuseum Den Haag staat met de tentoonstelling Breitner vs Israels – Vrienden en rivalen voor het eerst in de kunstgeschiedenis uitgebreid stil bij deze artistieke bokswedstrijd.

Tell me your Story
Vanaf 8 februari 2020 in Kunsthal Kade, Amersfoort
Voor het eerst in Europa: 100 jaar Afrikaans-Amerikaanse kunst gebaseerd op Storytelling. Vanaf 8 februari tonen 50 kunstenaars de visueel overweldigende rijkdom van de zwarte cultuur. Rond de 140 bruiklenen, voornamelijk uit Amerika, komen naar Amersfoort. Het werk van een groot deel van de kunstenaars was niet eerder in Nederland te zien. Maak kennis met de kernfiguren van de Afrikaans-Amerikaanse kunst en ontdek hun verhaal. Tell Me Your Story start bij de Harlem Renaissance. In de jaren twintig maakten Afrikaans-Amerikaanse schrijvers, muzikanten en theatermakers furore in Harlem, wat zich vertaalde in de beeldende kunst. Vandaag beleeft de rijkdom van de zwarte cultuur opnieuw een renaissance. In de Verenigde Staten zijn Afrikaans-Amerikaanse kunstenaars zichtbaarder dan ooit. De tentoonstelling plaatst de hedendaagse kunstenaars in de context van hun voorgangers.

Caravaggio x Bernini: Barok in Rome
Vanaf 14 februari 2020 Rijksmuseum, Amsterdam
Een nieuwe generatie ambitieuze kunstenaars aangevoerd door de briljante schilder Caravaggio en de geniale beeldhouwer Bernini schudde in de eerste decennia van de 17de eeuw de ingedutte eeuwige stad Rome wakker. Zij introduceerden een nieuwe kunsttaal, waarbij niet langer elegantie de norm was, maar het oproepen van emoties: de barok. Theatrale kunst met drama, dynamiek en bravura. Een kunst waarbij schilderkunst, beeldhouwkunst en architectuur innig samenwerkten. Een revolutie in de westerse kunst, die in Rome begon en in heel Europa zijn sporen naliet. Meer dan zeventig meesterwerken van Caravaggio, Bernini en hun tijdgenoten zijn te zien op de tentoonstelling Caravaggio-Bernini. Barok in Rome. De schilderijen en beeldhouwwerken zijn afkomstig uit internationale musea en uit particuliere collecties.

De tranen van Eros: Moesman, surrealisme en de seksen

In the Picture
Vanaf 21 februari 2020 Van Gogh Museum, Amsterdam
Het Van Gogh Museum presenteert in het voorjaar van 2020 een tentoonstelling die volledig draait om de rol en betekenis van het kunstenaarsportret. Zo’n 75 portretten geven een veelzijdig beeld van de rijkdom aan zelfportretten en portretten die kunstenaars van elkaar maakten in de tweede helft van de 19de eeuw en de vroege 20ste eeuw. Thema’s als identiteit en imagovorming staan hierbij centraal. De tentoonstelling brengt grote namen en nieuwe gezichten samen. Behalve portretten van Vincent van Gogh zijn er onder meer werken van Edvard Munch, Gustave Courbet, Francis Bacon en Helene Schjerfbeck te zien. Daarnaast presenteert In the Picture werk van moderne en hedendaagse kunstenaars die zich lieten inspireren door de zelfportretten van Van Gogh.

Aanraders op TV en in de bioscoop komende maand:

Mary Beard’s Shock of the Nude (BBC)
Vanaf maandag 3 februari wekelijks om 22h00 op BBC2
Tweedelige documentaire waarin Mary Beard haar persoonlijke visie geeft van de rol van de naakt in de westerse kust. Kunst provoceert om na te denken over sex en moraliteit. Beard kijkt ze naar de invloed van naakt in de kunsten op onze hedendaagse perceptie van schoonheid en genderpolitiek. Ze gaat op reis naar kunstwerken uit allerlei tijden om de vraag te beantwoorden: Waarom zijn kunstenaars en het publiek zo geobsedeerd met het naakt?

Hier zijn de van Rossems (NTR)
Vanaf dinsdag 4 februari wekelijks om 20h30 op NPO2
Ze zijn weer terug! Na het uitstapje naar Duitsland van Maarten en Vincent van Rossem voor Broeders in Berlijn nu weer met z’n drieën. Sis doet volop mee en speelt als altijd een belangrijke rol bij de verkenningstochten van een zestal steden. De Van Rossems vertellen over die steden als vanouds: met veel kennis, zonder enige opsmuk en met gevoel voor humor. Maarten doet dat vanuit zijn specialiteit, geschiedenis, Sis als kunsthistorica en Vincent als expert op het gebied van architectuur. Hier zijn de Van Rossems gaan dit jaar naar Zutphen, Gouda, Bergen op Zoom, Antwerpen, Leiden en Leeuwarden.

Historisch Bewijs (AVROTROS)
Vanaf woensdag 5 februari wekelijks om 20h30 op NPO2
In drie Nederlandse musea staat een boekenkist waarin Hugo de Groot in 1621 uit Slot Loevestein zou zijn gevlucht. Maar er kan er maar één de echte zijn…. In het nieuwe programma Historisch Bewijs wordt de zoektocht van een team experts van het Rijksmuseum gevolgd. Zij doen er alles aan om de onderste steen boven te krijgen in een baanbrekend onderzoek naar deze boekenkisten en andere unieke voorwerpen van groot historisch belang. Voor eens en altijd komt er antwoord op de vraag: Is het echt of niet?

Leonardo: the Works
Vanaf 13 februari in de bioscoop
Leonardo da Vinci staat bekend als ’s werelds populairste kunstenaar. Verschillende televisieprogramma’s en films hebben zijn genialiteit getoond, maar niet altijd staat het meest cruciale element centraal: zijn kunst. Leonardo’s onvergelijkbare schilderijen en tekeningen zijn de focus van Leonardo: The Works. Elk schilderij wordt getoond in Ultra HD-kwaliteit zoals het nog nooit eerder op het bioscoopscherm te zien is geweest. Denk bijvoorbeeld aan de Mona Lisa, Het Laatste Avondmaal, De dame met de Hermelijn, Ginevra de’ Benci, Madonna Litta en Maagd op de Rotsen, om er enkele te noemen.

//Vensters leest graag bij collega-schrijvers om op de hoogte te blijven van het kunstnieuws en achtergronden. Dit waren de hoogtepunten van afgelopen maand:

Toos van Holstein: Mannelijk Chauvinisme en Vrouwen in de Kunst
@ https://toosvanholstein.wordpress.com/2020/01/16/mannelijk-chauvinisme-en-vrouwen-in-de-kunst/
Kunstenaar Toos van Holstein brengt in haar blog vrouwelijke kunstenaars onder de aandacht.

Whitechapel Gallery: Francis Alys wins Art Icon Award [EN]
@ https://www.whitechapelgallery.org/about/press/whitechapel-gallery-art-icon-2020-partnership-swarovski-francis-alys-honoured-21-january-2020/
Op 21 januari heeft de Belgische kunstenaar Francis Alÿs de Art Icon Award ontvangen van de Whitechapel Gallery.

VERONA: Alle werken van Jan van Eyck online
@ http://closertovaneyck.kikirpa.be/
Het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK) heeft het hele geschilderde oeuvre én de unieke miniaturen van Jan Van Eyck online geplaatst.

Februari 2020
2 februari: de Presentatie in de Tempel – katholieke herdenking
14 februari: Valentijnsdag
23 februari: Carnaval
25 februari: Mark Rothko – 50 jaar geleden overleden