De vriendschap tussen Lucian Freud en Francis Bacon was een bron van liefde, ergernis en inspiratie. In de jaren 50 was Bacon de nieuwe ster van de kunstwereld. Niemand kende Freud nog. Hoe ontstond deze beladen vriendschap en waarom ging het weer kapot? In het slotstuk van onze zomerserie over rivaliteit in de kunst, het verhaal van de haat-liefde verhouding tussen Lucian Freud en Francis Bacon.
Lucian Freud en Francis Bacon ontmoetten elkaar voor het eerst tijdens een weekend in het landhuis van een gemeenschappelijke vriend, Graham Sutherland. Ondanks hun verschillende persoonlijkheden en schilderstijl hadden de twee direct een klik. Lucian Freud zou hier later over zeggen: “Nadat ik hem ontmoet had, zag ik hem vaak.” Ze bezochten samen dezelfde bars in de wijk Soho in Londen.
Portretten
In de jaren 50 maakten Freud en Bacon verschillende portretten van elkaar, ieder in hun eigen stijl. Lucian Freud werkte gedetailleerd met strakke lijnen als in een tekening, terwijl Francis Bacon’s portretten er verstoord en rauw uitzien. Bacon had veel succes met zijn moderne schilderstijl in een tijd dat abstract expressionisme hoogtij vierde. Freud’s precieze schilderijen werden grotendeels genegeerd.
Er zijn boeken volgeschreven over de vriendschap tussen Freud en Bacon. Freud was vaak platzak en leende daarom geld van Bacon. Een latere geliefde van Bacon verklaarde eens: “Lucian leende teveel geld van Francis, dat hij vervolgens vergokte”. Ook de homoseksualiteit van Bacon is aanleiding geweest voor veel speculatie. De jonge Freud was een aantrekkelijke jongen om te zien en het is onduidelijk of Bacon zich tot hem aangetrokken voelde. Freud daarentegen was een echte vrouwen-man en het lijkt onwaarschijnlijk dat er ooit een seksuele relatie tussen de twee is geweest.
Liefde
Niettemin moet Freud ook diepe gevoelens van vriendschap en genegenheid voor Bacon hebben gevoeld. Dit bleek toen Francis Bacon een relatie met RAF piloot Peter Lacy kreeg in 1952. Het was een gewelddadige vent, die Bacon regelmatig mishandelde. Niettemin adoreerde hij Lacy en zette alles voor hem opzij.
Op een avond liep Lacy’s gedrag echt uit hand. Hij gooide Francis Bacon uit een raam van de tweede verdieping. Bacon overleefde de val, maar was gewond aan zijn gezicht. Toen Freud dit hoorde werd hij furieus. Hij daagde Lacy uit voor een gevecht, maar Lacy wilde zich niet verdedigen. “Hij zou me nooit geslagen hebben, want hij was een gentleman”, zei Freud hier later over. “Het geweld tussen hen was iets seksueels, dat ik niet begreep”. Het voorval zorgde ervoor dat Freud en Bacon elkaar 3 jaar nauwelijks spraken.
Stijl
Pas toen Bacon een nieuwe relatie kreeg, kwamen Freud en Bacon weer bij elkaar. Freud probeerde te voorkomen dat ze opnieuw uit elkaar zouden groeien. Daarom probeerde hij Bacon’s nieuwe vriend, George Dyer, beter te leren kennen. Hij maakte twee portretten van hem en tijdens de poseersessies spraken de twee veel.
Ondertussen was Freud’s stijl aan het veranderen. Geïnspireerd door de vrije werkwijze van Bacon, durfde hij meer op gevoel te schilderen. Zijn werken werden minder gedetailleerd en minder geregisseerd. In de portretten van Dyer is goed te zien hoe de toets van Lucian Freud losser is, dan in zijn vroege schilderijen.
Einde vriendschap
Begin jaren 70 raakten Freud en Bacon definitief gebrouilleerd. Het is nooit helemaal duidelijk geworden waarom. Beide schilders praatten er niet graag over. Bacon liet eens los dat Freud teveel geld van hem leende. Freud legde de schuld juist bij Bacon: “Francis verbitterde toen mijn werk ook succes begon te hebben.”.
Toch liet de vriendschap Lucian Freud nooit helemaal ongemoeid. In 1988 werd zijn portret van Francis Bacon gestolen tijdens een tentoonstelling in Berlijn. Om het terug te vinden, ontwierp Freud een zwart-witte reproductie van het ontbrekende schilderij op een poster met de tekst “WANTED” in een felrood lettertype.. Helaas, werd het werk nooit teruggevonden. Het stak Freud dat hij het schilderij van zijn vriend verloren had. Tot aan zijn dood verbood hij daarom dat reproducties van het werk in kleur werden afgedrukt. Zou zijn rouw om het verlies van het schilderij, zijn teleurstelling over het verlies van de vriendschap laten zien?
De //Vensters zomerserie van 2019 gaat over rivaliteit in de kunst. In 5 artikelen gingen we op zoek naar de mooiste verhalen over strijd tussen beroemde kunstenaars. De Zomerseries van afgelopen jaren gingen over het Naakt, Verboden Kunst en Kleur. Teruglezen? Zie hier het overzicht!
Eerder bijdragen:
– Leonardo vs. Michelangelo: Wie is de grootste Renaissance kunstenaar?
– Rubens vs. Poussin: Rivalen na de Dood
– Manet vs. Degas: Het Schilderij dat een Vriendschap Verstoorde
– Matisse vs. Picasso: Schilderijen Ruilen uit Rivaliteit
0 reacties op “Freud vs. Bacon: Een Inspirerende Haat-Liefdeverhouding”