Kunstkalender September 2019 – Van Gogh, Chagall & Tischbein

Iedere maand brengt //Vensters kunstmagazine een overzicht van de hoogtepunten uit de kunstwereld. Laat je meenemen op reis langs tentoonstellingen, televisieprogramma’s en het internet. Het najaar van 2019 belooft een spectaculair programma. Te beginnen in september met o.a. Vincent van Gogh’s Intimi & Migranten in Parijs!

//Vensters’ keuze uit de tentoonstellingen die openen deze maand:

Tischbein en de ontdekking van het gevoel
Vanaf 7 september 2019 in Rijksmuseum Twenthe, Enschede
In nauwe samenwerking met Paleis Het Loo in Apeldoorn en de Gemäldegalerie Alte Meister in Kassel organiseert Rijksmuseum Twenthe een omvangrijke overzichtstentoonstelling over het werk van de 18de-eeuwse portretschilder Johann Friedrich August Tischbein (1750-1812). Het is voor het eerst in ruim dertig jaar dat er in Nederland op deze schaal aandacht wordt besteed aan het werk van Friedrich Tischbein, die als een van de eerste portrettisten van zijn generatie de nieuwe opvattingen over kunst, maatschappij en mens-zijn in beeld gebracht. Deze nieuwe opvattingen en de wijze waarop hij daar uitdrukking aan gaf in zijn werk staan centraal in de tentoonstelling in Rijksmuseum Twenthe.

Brassaï
Vanaf 13 september 2019 in Foam, Amsterdam
Met trots presenteert Foam het eerste retrospectief van Brassaï in Nederland. Deze Franse fotograaf van Hongaarse komaf is één van de meest prominente kunstenaars van de twintigste eeuw. Brassaï maakte talloze iconische beelden van het Parijse leven in de jaren 30. Hij stond bekend om zijn nachtelijke beelden van de stad, maar hij fotografeerde ook de high society, het ballet, de opera en de intellectuelen – waaronder zijn vrienden en tijdgenoten als Pablo Picasso, Salvador Dalí en Henri Matisse. De tentoonstelling in Foam is, met meer dan 170 vintage prints, originele tijdschriften, boeken, tekeningen en een sculptuur, een ode aan de waardevolle erfenis van deze buitengewone fotograaf. Brassaï laat vele artistieke uitingen van de fotograaf zien, variërend van foto’s tot tekeningen van vrouwelijk naakt.

Chagall, Picasso, Mondriaan – Migranten in Parijs
Vanaf 21 september 2019 in het Stedelijk Museum, Amsterdam
Marc Chagall, Pablo Picasso, Piet Mondriaan en andere bekende en onbekende kunstenaars trekken in de eerste helft van de vorige eeuw naar hét kunstcentrum van de wereld: Parijs. Zij moeten er hun weg vinden in een gepolariseerde samenleving, vol nationalisme, vreemdelingenhaat en antisemitisme. Dit is het verhaal van kunstenaars die moedige beslissingen nemen en in een vreemd land tot uitzonderlijk vernieuwend werk komen. De tentoonstelling is een uitgelezen kans om het werk van de grote moderne meesters in een ander licht te zien, én om nieuwe kunstenaars te ontdekken. De expo toont werk van meer dan 50 beeldend kunstenaars, fotografen en grafisch vormgevers. Bovendien zal voor het eerst in bijna 70 jaar de grote collectie Chagalls van het Stedelijk te zien zijn: 40 werken, waaronder acht iconische schilderijen, sommige speciaal voor de tentoonstelling gerestaureerd.

Van Gogh’s Intimi
Vanaf 21 september 2019 in het Noordbrabants Museum, ‘s Hertogenbosch
Vrienden, familie, modellen. Deze grote internationale tentoonstelling belicht de personen die een belangrijke rol speelden in zowel leven als werk van Vincent van Gogh (1853-1890). Aan de hand van circa 90 schilderijen, tekeningen, brieven en documenten maakt de bezoeker uitgebreid kennis met deze ‘intimi’. Niet eerder is dit onderwerp zo uitvoerig belicht. Met Van Goghs intimi ontkracht het museum het gangbare beeld van de getormenteerde, eenzame kunstenaar en laat het zien dat Van Gogh ondanks zijn vaak moeizame relaties door zijn vrienden en familie zeer werd gewaardeerd als mens en als kunstenaar.

Aanraders op TV en in de bioscoop komende maand:

Sterren op het Doek (MAX)
Vanaf dinsdag 3 september wekelijks om 20h25 op NPO2
In september keert het succesvolle programma Sterren op het Doek na vier jaar afwezigheid terug bij MAX. Het concept van Sterren op het Doek is onveranderd: verschillende prominenten geven zich over aan de doorgrondende blikken van drie schilders én de prikkelende vragen van de presentator. Wat laten ze van zichzelf zien? En wat juist niet? Aan het einde van de aflevering mag de BN’er één schilderij kiezen en mee naar huis nemen. De overige doeken worden geveild voor het goede doel. Nieuw dit seizoen is schrijver, columnist en interviewer Özcan Akyol. Hij zal de presentatie voor zijn rekening nemen.

2DOC: Vlaanderen volgens Bruegel (AVROTROS)
Maandag 9 september om 20h25 op NPO2
Presentator Lucas De Man keert terug naar zijn Vlaamse roots en laat de Nederlandse kijker op de sterfdag van Bruegel opnieuw kennismaken met zijn beroemde landgenoot. De werken van Bruegel, waar je door alle minutieuze en wonderschone details uren naar kunt kijken, worden niet voor niets conversation pieces genoemd en dat is precies wat Lucas De Man met kunsthistorici en bekende Vlamingen gaat doen. En wat vind je nu nog terug van het Vlaanderen van Bruegel? Tijdens een wielerkoers in het Vlaamse Pajottenland vertelt de bekende schrijver Dimitri Verhulst over de Vlaamse ziel en legt komiek Jens Dendoncker Breugels typische Vlaamse humor uit.

Het Uur van de Wolf: Christo (AVROTROS)
Donderdag 12 september om 22h55 op NPO2
Hij mag chagrijnig zijn en megalomaan, maar wie hem aan het werk ziet en wordt geconfronteerd met zijn spectaculaire kunstwerken kan bijna niet anders dan verbazing en bewondering ervaren. Zo is het ook met de documentaire ‘Christo – Walking on water’, waarin de camera drie maanden aanwezig is bij de realisatie van zijn meest recente project uit 2016. De film beschrijft hoe de internationaal gerenommeerde ‘inpak-kunstenaar’ Christo (1935) met een leger aan medewerkers een ‘gouden’ wandelpad aanlegt over het Iseo-meer in Noord-Italië. De toeloop van het door schoonheid verblufte publiek, dat over het golvende oppervlak kan lopen, is na voltooiing zo groot dat er paniek uitbreekt en de toegang moet worden afgesloten.

Het Raadsel Rembrandt (AVROTROS)
Vanaf zaterdag 28 september wekelijks om 21h10 op NPO2
Wie ken De Nachtwacht niet? Rembrandt is een wereldmerk: zijn werk is bekend van Timboektoe tot Tokio. Maar wie was de man achter de legende? Onno Blom, biograaf van Rembrandt, reist in zijn voetspoor om te ontdekken wie de meesterschilder écht was. In Leiden schetst Onno het beeld van een jonge molenaarszoon vol ambitie en dromen, die ervan overtuigd is dat hij als schilder de wereld zal veroveren. In Amsterdam bezoekt Onno de plekken waar Rembrandt zijn grootste successen boekte, maar ook flinke tegenslagen te verwerken kreeg in zijn persoonlijke leven. Hij gaat op zoek naar het raadsel Rembrandt.

Van Gogh & Japan
Vanaf 26 september in de bioscoop
“Ik benijd de Japanners”, schreef Van Gogh aan zijn broer Theo. In de tentoonstelling waarop deze film is gebaseerd – Van Gogh & Japan in het Van Gogh Museum in Amsterdam – is te zien waarom. Ondanks dat Van Gogh Japan nooit heeft bezocht, is dit het land met de grootste invloed op hem en zijn kunst. Nadat hij Parijs achter zich liet voor het zuiden van Frankrijk – waarvan hij dacht dat het zo dichtbij Japan als mogelijk was – de productieve, maar problematische jaren die volgden moeten allemaal gezien worden in de context van het naar zijn hand zetten van de Japanse invloeden en zichzelf definiëren als een moderne kunstenaar met duidelijke Aziatische voorlopers. In dit onbekende verhaal van Van Goghs kunst zien we hoe belangrijk zijn fascinatie met Japan was. De film reist niet alleen naar Frankrijk en Nederland, maar ook naar Japan om het opmerkelijk erfgoed te ontdekken waardoor Van Gogh zo is beïnvloed en wat hem de kunstenaar heeft gemaakt die wij nu kennen.

//Vensters leest graag bij collega-schrijvers om op de hoogte te blijven van het kunstnieuws en achtergronden. Dit waren de hoogtepunten van afgelopen maand:

the Art Couch: Sterren die Schilderen
@ https://www.theartcouch.be/nieuws/american-landscapes-ontdek-het-werk-van-bob-dylan-ja-de-bob-dylan/
Het is opvallend hoeveel filmsterren zich al dan niet plots aan het beoefenen van kunst overlaten. Wat voor kunst maken ze? The ArtCouch onderzoekt het in een reeks artikelen.

YouTube: Nieuwe Clip Lil Kleine opgenomen in Gemeentemuseum 
@ https://www.youtube.com/watch?v=xMY0lu-3NWI
Rapper Lil Kleine gebruikte het museumgebouw voor zijn nummer ‘Vol’. Het Gemeentemuseum hoopt dankzij de video een nieuwe doelgroep aan te kunnen spreken.

National Gallery: Artemisia op bezoek in een Gevangenis [EN]
@ https://www.youtube.com/watch?v=POTkwFChpVU
De National Gallery in Londen stuurt hun zelfportret van Artemisia Gentileschi op een reis door het Verenigd Koninkrijk om het tentoon te stellen op onverwachte plaatsen.

September 2019
8 september: Geboorte van Maria – katholieke herdenking
21 september: St. Mattheus – katholieke herdenking
23 september: Begin van de Herfst