Voor het Rijksmuseum staat een eenzame discuswerper. Geconcentreerd staart hij in de verte, klaar voor zijn worp. Miljoenen mensen komen jaarlijks langs dit bronzen beeld. Maar wie ziet de discuswerper nog staan? Wie weet nog wie dit beeld ooit maakte?
In 1819 organiseerde de beroemde Italiaanse beeldhouwer Antonio Canova een concours voor beeldhouwers. Op dit moment werkte de jonge Nederlander Mathieu Kessels in het atelier van de Deense beeldhouwer Bertel Thorvaldsen. Kessels besloot mee te doen. Zijn beeld van de Heilige Sebastiaan won het prestigieuze concours en Kessels was hierdoor in een klap een beroemde beeldhouwer.
Neoclassicisme
Antonio Canova en Bertel Thorvaldson waren rond 1800 de belangrijkste Europese beeldhouwers. Ze maakten beelden in de classicistische traditie, waarin onderwerpen uit de oudheid centraal stonden. Beide kunstenaars werkten in wit marmer en hielden atelier in Rome.
Mathieu Kessels kwam uit een gezin van ambachtslieden. Zijn vader maakte meubels en zijn broers waren architect en uurwerkmaker. Oorspronkelijk volgde Mathieu zelf een opleiding als zilversmid, maar hij wilde meer. Na een periode in Parijs, ging hij als leerling van Thorvaldsen werken.
Succes
Na het winnen van het Canova concours kon Kessels in 1820 een eigen atelier beginnen. Hij had nog steeds opdrachten via Thorvaldsen, maar haalde nu ook eigen werk binnen. Kessels’ opdrachtgevers kwamen uit heel Europa. Ook in Nederland werd zijn succes opgemerkt. Kessels kreeg de opdracht van Koning Willem I voor een beeld van Mars voor bij zijn paleis in Laken.
In 1829 werd Kessels leraar aan de kunstacademie van Rome (Accademia di San Luca) en in 1833 werd hij zelfs opgenomen bij de selecte groep kunstenaars in de academie van de paus (Virtuosi al Pantheon). Kessels was vertrokken naar Rome om het vak te leren, maar werd er dus zelf een succesvolle leraar en kwam nooit meer terug naar Nederland.
Brussel
Kessels accepteerde nog wel een positie als professor aan de kunstacademie van Brussel, maar zou deze uiteindelijk nooit invullen. Op 51-jarige leeftijd overleed Mathieu Kessels op 3 maart 1836 ten gevolgde van tbc. Hij stierf in de armen van zijn Bossche assistent Jean-Antoine van der Ven, die ook een van zijn belangrijkste navolgers was. Van der Ven en andere leerlingen maakten de lopende opdrachten na Kessels’ dood af onder toezicht van Thorvaldsen.
Alle beelden die Kessels achterliet na zijn dood werden gekocht door de Belgische overheid. Hierdoor is tegenwoordig de grootste collectie van Kessels’ werken (75 stuks) in handen van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten in Brussel. In Nederland ging het snel bergafwaarts met de roem van Kessels. Het neoclassicisme raakte uit de mode en er zijn slechts enkele beelden in Nederlandse collecties te vinden. Zo komt het dat vrijwel niemand Kessels meer kent, ondanks zijn discuswerper bij het Rijksmuseum.
Vergeten Kunstenaars
Kate en Christoffel Bisschop – William Adolphe Bouguereau – Paul Bril – Joost van Geel – Artemisia Gentileschi – Mathieu Kessels – Jean Paul Laurens – Bart van der Leck – Peter Lely – Edmonia Lewis – Jan Lievens – Jean Étienne Liotard – Jan Maelwael – Suze Robertson – Henriëtte Ronner-Knip – Raden Saleh – Elisabetta Sirani – Joaquin Sorolla – George Stubbs – Franz von Stuck – Vasili Veresjtsjagin – Rombout Verhulst – Franz Xaver Winterhalter – Anders Zorn
