Ze zijn zeldzaam: plekken zonder mobiel bereik. Fotografe Jacqueline Hassink reisde over de wereld op zoek naar deze zogenaamde ‘white spots’. Het resultaat is nu te zien in de tentoonstelling Unwired in het Nederlandse Fotomuseum. Maar let op! Bij een bezoek moet je je telefoon inleveren!

Vervreemdend is het. Ik sta op sokken voor een grote foto van een afgelegen bos in Japan, waar bomen groeien met misvormde stammen en grote wortelkluiten. Als ik echt in dit bos in Japan had gestaan, had ik waarschijnlijk wandelschoenen of misschien zelfs kaplaarzen aangehad. Maar in het Nederlands Fotomuseum sta ik zonder schoenen om me even fysiek los te maken van de wereld.

Detox

De sokken zijn onderdeel van het afkickprogramma van fotografe Jacqueline Hassink. Om ons te confronteren met onze smartphoneverslaving heeft Hassink een gebalanceerde detox-kuur samengesteld. Hassink is over de wereld gereisd om op zoek te gaan naar plekken waar het digitale tijdperk nog niet is ingetreden en je los bent van mobiel bereik. Het resultaat is een fototentoonstelling van woeste landschappen: IJslandse vulkaanlandschappen, Noorse poolgebieden en Japanse bossen.

De afgelegen landschappen benadrukken het gevoel van eenzaamheid. Op deze plekken zijn nauwelijks andere mensen. Het is dezelfde afgeslotenheid die je voelt zonder je smartphone. Het kleine apparaatje waar we de hele dag naar staren, brengt ons in contact met andere mensen. Het maakt ons afhankelijk van het internet voor onze contacten en zonder bereik ontstaat daarom vaak irritatie of lichte paniek. Er bestaan tegenwoordig afkick-cursussen voor telefoonverslavingen. Hassink fotografeerde een kuuroord in het Duitse Baden-Baden, waar bezoekers kunstmatig van de digitale wereld worden afgesloten.

Confronterend

Als contrast met de afgelegen plekken zonder bereik, fotografeerde Hassink ook reizigers in de metro. Het is confronterend om te zien dat mensen die naast elkaar zitten allemaal naar hun eigen schermpje zitten te staren. In een interactieve installatie zien we foto’s uit Parijs, Londen, Moskou, New York en Tokyo. Ondanks dat deze steden allemaal in andere delen van de wereld liggen, is het beeld overal hetzelfde: We kunnen niet zonder onze telefoon!

Om de alom aanwezige mobiele straling verder zichtbaar te maken heeft Hassink samen met de VPRO en ontwerpers Richard Vijgen en Bregtje van der Haak het project White Spots ontwikkeld. Deze app laat je op een wereldkaart alle White Spots zien, dit zijn de plekken waar je geen mobiel bereik hebt. Maar je kan in de app ook alle onzichtbare straling om je heen bekijken. In een Virtual Reality modus kan je zo de straling zien die al je internetgedrag mogelijk maakt.

Unwired

Unwired is een kleine tentoonstelling, die uitblinkt om zijn concept. Hassink weet onze smartphoneverslaving niet alleen zichtbaar te maken, maar laat je ook ervaren hoe het is om even zonder smartphone te zijn. Op haar reis over de wereld heeft Hassink prachtige afgelegen gebieden bezocht. Het is jammer dat haar foto’s de wijdse landschappen maar beperkt laten zien. De indrukwekkende natuur heeft hierdoor slechts een bijrol in de conceptuele tentoonstelling. Bent u ook klaar voor rehab in het Nederlands Fotomuseum?

Unwired
Nederlands Fotomuseum, Rotterdam
t/m 6 mei 2018

Update (26-11-2018): Vandaag bereikte ons het droeve nieuws dat Jacqueline Hassink afgelopen week op 52-jarige leeftijd aan de gevolgen van kanker is overleden. Vlak voor haar dood liet ze haar hele archief na aan het Nederlands Fotomuseum. Ook de gehele serie Unwired werd door het museum aangekocht.