Wat heeft the American Dream nog te bieden?

Het Drents Museum toont dit najaar Amerikaanse kunst uit de 20e eeuw. Aan de hand van het realisme en de Pop Art krijgen we een beeld van de Amerikaanse maatschappij van de vorige eeuw. Wat is er nog over van the American Dream?

Amerikaanse kunst is hot! Musea buitelen over elkaar heen om de precisie van het Amerikaanse realisme en het moderne van de Pop Art aan ons te tonen. Afgelopen jaar schreven we al over tentoonstellingen over het Amerikaans Realisme van de jaren 30, Hyperrealisme, de Guggenheim collectie, het abstract expressionisme en Robert Rauschenberg. Heeft het Drents Museum nog wel iets toe te voegen?

American Dream
De tentoonstelling het Drents Museum heet The American Dream, verwijzend naar het Amerikaanse ideaal dat iedereen het kan maken in het leven ongeacht afkomst of sociale klasse. Je kan je afvragen of deze American Dream in het Amerika van Trump nog bestaat. Mexicanen worden het land uit gejaagd, oude fabriekssteden kennen grote armoede en het beleid van Trump helpt vooral de rijke zakenlui.

Een rondje door de tentoonstelling in Assen doet je echter afvragen of the American Dream ooit wel bestaan heeft. In een schilderij van Thomas Hart Benton uit 1934 zien we een eenzame boer op een afgelegen boerderij. Thomas Birmelin toont ons de inwisselbaarheid van forenzen in de New Yorkse metro in 1966. Veel schilderijen ademen een diepe eenzaamheid als schaduwzijde van de individualistische maatschappij. Een thema dat groot is gemaakt door Edward Hopper, waarvan meerdere werken in het Drents Museum te zien zijn.

Consumptiemaatschappij
Het succes van de Amerikaanse droom lijkt hem voornamelijk te zitten in de consumptiemaatschappij. In een hyperrealistisch schilderij van Richard Estes zien we een Amerikaanse etalage vol nootjes, chocoladerepen en Pepsi cola. De Pop Art kunstenaars maakten de producten letterlijk na. Een Brillo doos met zeep van Andy Warhol en een gepofte aardappel van Claes Oldenburg zijn voorbeelden die in het Drents Museum te zien zijn.

De tentoonstelling in Assen is een samenwerking met de Duitse Kunsthalle van Emden. In het Drents Museum zijn met name werken te zien uit de periode voor 1965 en in Duitsland de tijd erna. In Assen zijn de zalen thematisch ingedeeld: stadsleven, portretten en stillevens. Het zijn thema’s die een weinig optimistisch beeld geven van Amerika.

Tentoonstelling
Het Drents Museum heeft geprobeerd meerdere facetten te tonen van de Amerikaanse figuratieve kunst van de afgelopen eeuw. Maar weet hiermee weinig toe te voegen aan de reeks tentoonstellingen over realistische kunst die recent al te zien waren. Hiervoor is de expositie simpelweg te vrijblijvend. De thematische aanpak voelt gemakzuchtig aan en mist een overkoepelend verhaal.

En als u dacht dat hiermee een einde kwam aan de hausse van tentoonstellingen over Amerikaanse kunst, dan heeft u het mis. In Parijs lopen op dit moment grote exposities met kunst uit het Museum of Modern Art en het Whitney Museum en binnen onze eigen  landsgrenzen zijn dit voorjaar hyperrealistische beeldhouwwerken in de Kunsthal en grote formaat abstract expressionistische werken in het Boijmans te zien. God bless the United States of America!