Voor Prinses Amalia van Solms schilderde Paulus Potter rond 1650 een groot schouwstuk van een pissende koe. Het was levensecht werk geworden, waar Potter erg tevreden over was. Maar de prinses wees het schilderij af omdat het onwelvoeglijk was en niet paste bij een prinses. Maar voor het gewone volk behoren Potter’s boerenschilderijen tot de meest favoriete werken van de Gouden Eeuw!
De dierenschilderkunst is een bescheiden genre in de Gouden Eeuw, dat waarschijnlijk ontstond uit allegorieën. Zo schilderde Jan Asselijn rond 1650 een bedreigde zwaan, die zijn eieren beschermt voor een aankomende hond. Vaak wordt de zwaan gezien als raadspensionaris Johan de Wit die Nederland (de eieren) beschermt tegen de vijand. Asselijn was een italianisant, die op zijn reizen door Italië tal van allegorieën had gezien en het genre zo meenam naar Nederland. De Bedreigde Zwaan werd door het Rijksmuseum als 1808 aangekocht als eerste schilderij van de nationale collectie.
Philips Wouwerman
Ook werden dieren vaak afgebeeld als onderdeel van landschappen. Philips Wouwerman specialiseerde zich in het schilderen van paarden en ruiters. Wouwerman werkte in Haarlem en was een zeer gewaardeerd kunstschilder in zijn eigen tijd. Zijn werk bestaat vaak uit veldslagen en landschappen met ruiters.
 |
 |
 |
Paulus Potter
Pas in de loop van de Gouden Eeuw ontstonden er dierenschilderijen, waarin dieren het hoofdonderwerp waren. Paulus Potter groeide uit tot de bekendste dierenschilder, vanwege zijn schilderijen van vee, honden en wild. Potter werd geboren in Enkhuizen, maar werd een succesvol schilder in Den Haag waar hij naast Jan van Goyen woonde. Hij overleed al op 28 jarige leeftijd, dus liet een bescheiden oeuvre achter waarin de Stier het beroemdste werk is.
Naast het vee van Paulus Potter waren er nog andere schilders die zich toelegden op de dierenschilderkunst. Zo specialiseerde Abraham Hondius zich op jachtpartijen en dan met name het afbeelden van honden. Vanwege zijn succes verhuisde hij naar Londen, waar hij tot aan zijn dood zou werken.
Melchior d’Hondecoeter
Melchior d’Hondecoeter, die eerder besproken werd bij de Hollandse stillevens, was een specialist in het schilderen van vogels. In werken zoals ‘de Menagerie’ en ‘het Vogelconcert’ probeerde hij zoveel mogelijk verschillende soorten te laten zien. Hij gebruikte zijn talent ook als onderdeel van stillevens, waarbij de vogels als trofeeën van de jacht worden gepresenteerd.
De dierenschilderkunst uit de Gouden Eeuw zijn onder meer te zien in het Rijksmuseum in Amsterdam en het Mauritshuis in Den Haag.
