Waterval vanuit de Hemel in Versailles – de Zomer van Olafur Eliasson

In het paleis van Versailles is deze zomer een kunstenaar de baas. Olafur Eliasson installeerde een waterval in de tuin en maakte een nieuwe spiegelzaal in het paleis. De IJslandse kunstenaar is de hit van de zomer 2016 met tentoonstellingen in Versailles, Rotterdam en Antwerpen. Wie is Olafur Eliasson?

Eliasson is de man die wereldwijd rivieren groen kleurde met een niet giftige verf, de man die een waterval installeerde onder Brooklyn Bridge in New York, maar vooral de man die is weggehoond in Rotterdam. Het gemeentebestuur van Rotterdam had Eliasson gevraagd een kunstwerk te ontwerpen voor op het stationsplein. Hij maakte daarom het werk ‘Kissing Earth’ dat bestaat uit twee grote doorzichte stalen wereldbollen. Het zou het wereldse karakter van de havenstad benadrukken, tenminste, dat was de bedoeling…

Maar al snel kwam er protest van de inwoners van Rotterdam. De bollen zouden te groot zijn, het plein zou door het kunstwerk niet meer voor andere dingen gebruikt kunnen worden en bovendien was het werk veel te duur. Daarom besloot de gemeenteraad van Rotterdam af te zien van het werk. Het is een gemiste kans om een topwerk van Eliasson binnen te halen! De tentoonstellingen deze zomer laten de veelzijdigheid en de geliefdheid van Eliasson zien. Eliasson is één van de belangrijkste kunstenaars van deze tijd.

Versailles: Mens en Natuur
In het paleis en de tuinen van Versailles wordt jaarlijks een hedendaags kunstenaar uitgenodigd om zijn/haar werk te exposeren. //Vensters berichtte over de eerste editie in 2008, toen de Kitsch-kunst van Jeff Koons het paleis overnam. Deze zomer is het de beurt aan Olafur Eliasson, die met een paar interventies de formele grandeur van het paleis verandert. Hij dwingt de bezoeker om niet langer alleen de schoonheid van het paleis te aanschouwen, maar zelf de ruimte te gaan ervaren.

Voor de tentoonstelling in Versailles heeft Eliasson een van zijn eigen klassiekers van stal gehaald: de waterval. Hij maakte eerder vier grote watervallen in New York, en nu plaatst hij een gigantische waterval midden in het grand canal. Hij probeert hierbij met opzet de grote constructie niet te verbergen, om de benadrukken dat deze waterval niet alleen natuurlijke, maar juist ook een culturele toevoeging is aan het landschap. Verderop in de tuin creëert hij een gigantisch mist-gordijn op gelijkwaardige manier.

Rotterdam: Participatie van het Publiek
Ook Museum Boijmans van Beuningen staat deze zomer in het teken van het werk van Olafur Eliasson. De installatie ‘Notion Motion’ werd in 2005 door het museum aangekocht en wordt nu voor de derde keer getoond. Het werk bestaat uit een aantal grote water bassins die worden belicht met grote bouwlampen. Achter het bassin staat een groot scherm, waarop het licht van het water weerkaatst. De golven in het water vormen zo een lichtpatroon op de muur.

Als bezoeker wordt je actief uitgenodigd om mee te helpen aan het kunstwerk. In de eerste zaal kan je door op de vloer te stampen het water in beweging brengen en zo het golvenpatroon op het scherm veranderen. Hoe meer golven, des te onrustiger het beeld en hoe uitdagender de lichtpatronen. In de laatste zaal is het niet de bezoeker, maar een grote spons die het water laat bewegen. Iedere minuut wordt de spons weer omhoog gehezen en valt hij opnieuw in het water. De plons gevolgd door de steeds rustiger wordende golven, heeft een soort mediterend effect. Bezoekers gaan erbij zitten om het schouwspel cyclus na cyclus te bekijken.

Antwerpen: Idealisme
In 2012 begon Eliasson het ‘Little Sun’ project, waarin hij lampjes maakte op zonne-energie. Voor ieder lampje dat in het Westen wordt verkocht, wordt er in een derde wereld land ook een lampje voor lokale betaalbare prijzen verkocht. Zo verbindt Eliasson alle mensen ter wereld via de zon. Het werk ‘Little Sun’ verwijst naar de grote installatie die Eliasson in 2003 maakte voor de Tate Modern. Als onderdeel van de beroemde Unilever series, hing hij een grote zon op middenin de Turbine Hall. In de kasteeltuinen van Kasteel Sterckshof in Antwerpen is deze zomer een installatie ingericht met 144 kleine lampjes van Eliasson. De installatie is onderdeel van het project Beauty Overdose, die deze zomer in het kasteel te zien is.

Olafur Eliasson is één van die hedendaagse kunstenaars die bij het grote publiek steeds bekender wordt en overal om ons heen gave installaties creëert. Hij is op weg één van de belangrijkste kunstenaars van deze tijd te worden en deze zomer is een goed moment om kennis te maken met zijn werk!

Olafur Eliasson in het Paleis van Versailles
Paleis van Versailles, Versailles
t/m 30 oktober 2016

Notion Motion
Museum Boijmans van Beuningen
t/m 18 september 2016

Little Sun
Kasteel Sterckshof, Antwerpen
t/m 25 september 2016
www.littlesun.com