Veertig dagen na Pasen steeg Jezus op naar de hemel om zijn plek in te nemen aan de rechterhand van God. Jezus had veertig dagen lang zijn apostelen steun gegeven en liet ze nu achter om het woord van God verder te verspreiden. Met Hemelvaart wordt deze gebeurtenis al eeuwen lang herdacht. //Vensters kijkt naar een 15e eeuw gebedenboek.
Hemelvaart – Handelingen 1:1-12
In de veertig dagen na zijn wederopstanding verschijnt Jezus meerdere malen aan zijn apostelen. Hij blijft ze zo steunen om het geloof te verspreiden. Volgens de bijbel is Jezus temidden van zijn apostelen op de veertigste dag na Pasen. In Handelingen staat beschreven hoe Jezus op een wolk naar de hemel wordt gedragen en de apostelen achter laat. Twee engelen spreken:
Hemelvaart (detail)
‘Galileeërs, wat staan jullie naar de hemel te kijken? Jezus, die uit jullie midden in de hemel is opgenomen, zal op dezelfde wijze terugkomen als jullie hem naar de hemel hebben zien gaan.’
Hiermee wordt verwezen naar de uitstorting van de Heilige Geest over de aarde, die de apostelen verder zal leiden in hun verspreiding van het evangelie. De uitstorting van de Heilige Geest vindt 10 dagen na Hemelvaart plaats met Pinksteren.
Getijdenboek
Hemelvaart wordt al gevierd in de katholieke kerk sinds de 4e eeuw en behoort tot de meest belangrijke gedachtenissen binnen het geloof. In de Middeleeuwen werden daarom speciale missen uitgeschreven die onderdeel werden van getijdenboeken. Een getijdenboek was een boek met gebeden voor privé-devotie, die op vaste tijden gedurende dag werden uitgesproken. Er waren gebeden voor iedere dag van het jaar.
Hemelvaart – Tres Riches Heures de Duc de Bercy
Op het eind van de Middeleeuwen werden er door rijken duur uitgevoerde getijdenboeken besteld bij miniatuurschilders. Zo bestelde de hertog van Berry rond 1410 een getijdenboek bij de gebroeders van Limburg, de beste miniatuurschilders van zijn tijd. Helaas overleden zij voor de voltooiing van het werk en daarom werden vele schilderingen afgemaakt door Jean Colombe en andere miniaturisten.
Hemelvaart (detail)
Hemelvaart
In het getijdenboek van de hertog van Berry (Tres Riches Heures du Duc de Berry) werden voor speciale dagen grote schilderingen opgenomen. Voor Hemelvaart is er zo’n plaat van Jean Colombe overgebleven waarop Jezus omringd door engelen in de hemel wordt opgenomen. Hij zweeft boven een groep mensen naar de hemel. Leuk detail zijn de voetafdrukken die achterblijven op de rots vanwaar hij naar de hemel opstijgt.
Rechts onder Jezus zien we de elf apostelen die hem biddend begeleiden naar de hemel. De apostelen zijn niet individueel te herkennen. Links zien we onder andere Maria, die herkenbaar is aan haar blauwe kleding. Onder de afbeelding is een tekst te lezen uit het Bijbelboek Handelingen waarin de Hemelvaart wordt beschreven (zie bovenstaand citaat voor de vertaling).
Tres Riches Heures du Duc de Berry wordt tegenwoordig bewaard in het Musée Condé in Chantilly, maar is zelden te zien vanwege de kwetsbaarheid.
0 reacties op “Hemelvaart: Miniatuur uit de Middeleeuwen”