Picasso’s Jonge Jaren

Morgen opent in het Van Gogh Museum de tentoonstelling ‘Picasso in Parijs: 1900-1907’, waarin 70 werken te zien zijn uit de tijd dat Picasso nog niet kubistisch schilderde. Aan de andere kant van de oceaan start deze week de expositie ‘Picasso: Guitars 1912-1914’ in het Museum of Modern Art in New York. Twee grote tentoonstelling die tonen wat Picasso gevormd heeft tot de grootste kunstenaar van de 20e eeuw.

Aan het begin van de 20e eeuw was Parijs de kunsthoofdstad van Europa en trokken kunstenaars uit de hele wereld naar Parijs. Zo ook een jonge Spaanse kunstenaar uit Barcelona die Pablo Picasso heette. Picasso ontmoette in Parijs een dichter, Max Jacob, die hem hielp met het vinden van onderdak en het leren van de taal.

In de jaren die volgde, ontwikkelde Picasso zijn schildersstijl aan de hand van de kunstwerken die hij zag in Parijs. Zijn eerste periode stond hij onder de invloed van Toulouse-Lautrec en Van Gogh en schilderde hij het nachtleven van Montmartre. Uit deze periode is onder meer het topstuk ‘Margot’ uit 1901 naar Amsterdam gehaald. Dit doek, ook wel bekend als ‘de Verwachting’, hangt normaal gesproken in Barcelona. De tentoonstelling die nu in het Vang Gogh Museum te zien is, zal later dit jaar ook Barcelona nog aan doen.

Ook is er in de tentoonstelling veel aandacht voor Picasso’s blauwe en roze periode. Een tijd waarin namen als Paul Gauguin en Paul Cezanne veel meer invloed op zijn werk hebben. Volgens sommigen is deze periode de meest interessante tijd van Picasso’s loopbaan omdat hij in deze tijd loskwam van zijn voorbeelden en zijn eigen stijl ontwikkelde.

In New York is er tegelijkertijd een tentoonstelling over een serie werken die Picasso maakte van 1912 tot 1914, de periode dat het kubisme tot een hoogtepunt kwam. Picasso had in deze periode een thema dat veel terug kwam in zijn werk, namelijk de gitaar. Het Museum of Modern Art heeft nu meer dan 60 schilderijen, collages en assemblages van gitaren verzameld.

Het mooie van deze tentoonstelling is dat je als bezoeker kan zien hoe Picasso de mogelijkheden van het kubisme onderzocht. Door steeds op hetzelfde thema te variëren, laat Picasso zien hoe je op vele manieren naar hetzelfde object kan kijken. Bovendien was dit de periode dat Picasso met collages probeerde verschillende materialen met elkaar te verbinden. Een concept dat later door de Dada kunstenaars werd overgenomen.

Het is jammer dat er niet voor gekozen is 0m ook gitaar werken van George Braque te tonen in deze tentoonstelling. Braque en Picasso werkten namelijk veel samen in deze periode en het zou interessant zijn om te zien welk effect het werk van Braque op Picasso’s doeken heeft gehad.

Als je nou beide tentoonstellingen naast elkaar zou leggen, zul je verbazend weinig van de jonge Picasso herkennen in de kubistische gitaren. Eigenlijk zou het effect van de vroege periode in Parijs op zijn werk pas echt blijken in later werk, voornamelijk in de doeken die Picasso maakte tussen 1920 en 1930.  Maar ook het effect van zijn kubistische jaren zie je in de jaren 20 terug. Daarom zijn beide tentoonstellingen zo interessant, samen tonen ze de ontwikkeling die Picasso doormaakte om ‘kunstzinnig’ volwassen te worden.

Picasso in Parijs: 1900-1907
18-02-2011 /29-05-2011
Van Gogh Museum, Amsterdam

Picasso: Guitars 1912-1914
13-02-2011 / 06-06-2011
Museum of Modern Art, New York