Middeleeuws Parijs

De Middeleeuwen worden vaak gezien als een donkere periode waarin niks gebeurt, maar dit is ten onrechte. Voor de geschiedenis van Parijs zijn de Middeleeuwen heel belangrijk geweest. In deze tijd werd Parijs hoofdstad van Frankrijk, ontwikkelde de stad zich tot handelscentrum en was het een van de eerste plaatsen waar de Gotiek tot bloei kwam.

 

Wie in de hedendaagse stad op zoek gaat naar resten uit de Middeleeuwen zal meteen denken aan het Musée de Moyen Age (ook bekend als het Musée de Cluny) in het Quartier Latin. Ik zal dit museum vast ooit nog beschrijven in mijn serie over de musea van Parijs, maar vandaag wil ik het hebben over een ander aspect van Middeleeuws Parijs. Een veel onbekender deel van Middeleeuws Parijs is namelijk de muur van Philip Augustus.

Rond 1200 werd op bevel van koning Philip Augustus namelijk een stadsmuur om Parijs gebouwd die heel belangrijk is geweest voor de stad. Door de veiligheid die de muur gaf en bovendien de bevestiging die de koning gaf dat Parijs zijn belangrijkste stad was, werd Parijs het middelpunt van de handel. Bovendien werd de invloed van de kerk verminderd. Het klooster van St. Germain de Pres dat het invloedrijkste was van de stad, kwam namelijk buiten de stadsmuren te liggen.

De muur was dus van groot belang voor de stad. Op de zogenaamde ‘Rive Gauche’ (de linkerkant van de Seine, ook wel de zuidelijke kant) zijn vandaag de dag nog delen terug te vinden van de muur rond de Rue Clovis. Dit ligt vlakbij het Pantheon. Veel delen zijn ook verstopt in kelders van huizen of zijn zelfs helemaal opgenomen in huizen. Toen ik de plek bezocht, trof ik zelfs een wasserette waar de Middeleeuwse muur nu de draagmuur is van het gebouw! (Le Bateau Lavoir, Rue Thouin)

In de Middeleeuwen was de stad op te delen in 3 stukken. De Rive Gauche waar de universiteit en de studenten zaten en vlak buiten de muur de wijnvelden waren. Het Ile de la Cité waar de macht van de stad zat onder andere in het Koninklijk Paleis (nu Palais de Justice). En ten derde de Rive Droite waar het handelscentrum van de stad lag, rond de plek van het huidige les Halles.

Ook aan deze Rive Droite zijde zijn nog grote delen van de muur te vinden aan de Rue Jardins St. Paul. Ook liggen er nog delen verstopt onder aan de Tour Jean Sans Peur. Deze toren is de laatste jaren gerestaureerd, maar sinds kort weer open voor bezoek. Deze toren is gebouwd door ‘Jan zonder Angst’ (Jean de Boulogne) nadat hij Louis d’Orléans had laten vermoorden. Hij was bang om zelf vermoord te worden dus liet hij deze toren van 21 meter bouwen, zodat hij ‘s nachts niet bang hoefde te zijn.

In de 14e eeuw is er door Karel V een nieuwe muur gebouwd aan deze (noord)kant van de Seine om uitbreiding van de stad mogelijk te maken. Van deze nieuwe muur zijn nog twee stadspoorten te vinden. De Porte Saint Martin en de Port Saint Denis. Van deze nieuwe muur zijn verder geen resten meer over. De resten die nog stonden zijn in de 19e eeuw allemaal afgebroken om de boulevards van Haussman mogelijk te maken.

Het is in de huidige stad niet makkelijk om de sporen van de Middeleeuwen te vinden. Maar als je weet waar je zijn moet, zijn er mooie delen te vinden. Zo staan er nog enkele Middeleeuwse huizen in de Rue Francois Miron. Onbekend maakt onbemind en ten onrechte. Dus laat je eens verassen door een andere kant van Parijs en zoek eens naar de sporen van de Middeleeuwen!

Maar voor wie minder wil zoeken zijn er natuurlijk de Middeleeuwse kerken! De hoogtepunten van de Franse gotiek in Parijs zijn Sainte Chapelle en de Notre Dame, beide uit de 13e eeuw. En even buiten de stad ligt de Gotische kerk van Saint Denis (zie hier mijn artikel over deze kerk). Maar voor de bezoeker die Parijs veelvuldig heeft bezoekt, zullen deze plekken bekend zijn en is een bezoek aan de andere plekken misschien leuker.

Tour Jean Sans Peur
20, Rue Etienne Marcel, Metro Etienne Marcel
Woensdag, Zaterdag en Zondag geopend van 13.30-18.00
Zomers ook op donderdag en vrijdag (13.30-18.00)
Entreekosten zijn 5 euro (3 euro gereduceerd)