Rijksmuseum

door Jeroen de Baaij · 1 januari 2001

Het Rijksmuseum is een van de zestien nationale musea van Nederland.

Rijksmuseum

Museumplein 1
Amsterdam

Dagelijks geopend – 9h00-17h00

WEBSITE

Collectie

Het Rijksmuseum toont de Nederlandse kunst en geschiedenis vanaf 1400 tot nu. Aan de hand van voorwerpen, schilderen en beelden ontstaat een overzicht van de gehele Nederlandse kunstgeschiedenis, soms aangevuld met buitenlandse tijdgenoten. De nadruk van de collectie ligt op de Gouden Eeuw. In de Eregalerij zijn de topwerken van onder andere Rembrandt van Rijn, Johannes Vermeer en Jan Steen verzameld.

Topstuk – de Nachtwacht

De Nachtwacht is tussen 1639 en 1642 geschilderd door Rembrandt van Rijn voor de kloveniersdoelen in Amsterdam. Het werk toont de schutters van de compagnie van kapitein Banninck-Cocq. Het schilderij hing in de grootste zaal van het gebouw met vijf andere schuttersstukken. Het groepsportret is Rembrandt’s enige schuttersstuk en is beroemd geworden vanwege de unieke lichtwerking, de levendige composities en het raadselachtige meisje in het midden van het werk. Het schilderij werd in 1715 verplaatst naar het Paleis op de Dam en daarna kleiner gemaakt om in de nieuwe ruimte te passen. Hierdoor zijn links en rechts twee banen verwijderd. Sinds 1885 hangt het schilderij in het Rijksmuseum.

Gebouw

Nadat de nationale schildercollectie lange tijd te zien was op de bovenverdieping van het paleis op de Dam, kreeg de Limburgse architect Pierre Cuypers de opdracht een museumgebouw te ontwerpen. Cuypers was bekend van zijn vele kerkgebouwen en ook nu ontwierp een museum in een neogotische stijl. In 1885 opende het Rijksmuseum zijn deuren met de belangrijkste kunstcollectie van Nederland. Later is het gebouw meerdere malen verbouwd en uitgebreid met onder andere de Philipsvleugel als ruimte voor tijdelijke tentoonstellingen. Bij de grootscheepse verbouwing in de periode 2003-2013 ontwierpen architecten Cruz & Ortiz een nieuw Aziatische paviljoen.